تحلیل تفاوت کیفیت منظر و بهداشت محیط محلات بازسازی شده شهر بم پس از زلزله

زیستگاه انسانی هنگامی می تواند بیشترین مطلوبیت را برای انسان حاصل کند که انتظارات وی را برآورده سازد. این انتظارات در قالب ابعاد مختلف زیست محیطی، اجتماعی، کالبدی و ... معنا پیدا می کند. چنانچه هر یک از این عوامل در محیط زندگی فرد فاقد کیفیات مطلوب باشد، بر ادراک و احساس وی از فضا و در نتیجه بر سطح رضایتمندی او از محیط زندگی تأثیر خواهد گذاشت. زلزله بم در دی ماه 1382 واقع شد. با گذشت بیش از 9 سال از این بحران و بازسازی پس از آن، ارزیابی کیفیت بازسازی از اهمیت زیادی برخوردار است. در این راستا بر اساس مسئله ی چگونگی کیفیت بازسازی شده ی شهر بم و با توجه به مبانی نظری موجود، دو فرضیه بدین عبارت ارائه شد: 1- کیفیت منظر و بهداشت محیط محلات بازسازی شده شهر بم پس از زلزله دارای تفاوت است. 2- بین کیفیت منظر و بهداشت محیط محلات شهر بم پس از زلزله با وضعیت اقتصادی- اجتماعی خانوارها رابطه ای وجود دارد. جهت آزمون فرضیه ها، مفهوم کیفیت منظر و بهداشت محیط از طریق روش شاخص سازی، تکنیک های AHP و SAW در قالب 14 معرف تعریف عملیاتی شد. داده های مورد نیاز از طریق پرسشنامه و روش نمونه گیری خوشه ای، و از 310 خانوار نمونه (بر حسب روش کوکران) بدست آمد و از طریق روش های همبستگی پیرسون و اسپیرمن، واریانس یک طرفه و آزمون توکی تحلیل شد. نتایج نشان داد که کیفیت منظر و بهداشت محیط محلات مختلف تفاوت معناداری ندارد. بعلاوه با متغیرهای سن، شغل، درآمد و تحصیلات نیز رابطه معناداری نشان نداد.

Keywords:

زلزله , شهر بم , خانوارها , کیفیت منظر , بهداشت محیط