ارزیابی اثرات طرح های انتقال بین حوضه ای آب بر وضعیت منابع آب در حوضه های آبریز مبدا و مقصد، مطالعه موردی طرح انتقال آب بهشت آباد

امروزه، فشارهای جمعیتی، تقاضای آبیاری و نیازهای روزافزون به منابع در سراسر جهان باعث افزایش رقابت برای دستیابی به آب شیرین شده است.در این راستا ممکن است بسته به شرایط زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی در هر منطقه، راهکارهای مختلفی برای کاهش تنش های ناشی از کمبود آب مطرح گردد. در این میان انتقال بین حوضه ای آب، یکی از راه های ممکن آب رسانی برای رفع این مشکلات و تعدیل در توزیع نامتوازن بارش در مناطق کم آب است.انتقال بین حوضه ای علاوه بر اثرات مدنظر در حوضه مقصد، تاثیر قابل ملاحظه ای بر وضعیت بیلان آب در حوضه آبریز مبدا نیز میتواند داشته باشد که مطالعه ی عوارض آن را دارای اهمیت ویژه ای می سازد. یکی از مهمترین پروژه های انتقال بین حوضه ای آب کشور که در دست مطالعه بوده و از پیچیدگی های زیادی برخوردار است، طرح انتقال آب بهشت آباد از حوضه بالادست کارون به حوضه گاوخونی میباشد. از جمله مسائل مطرح در این طرح، میزان حجم آب انتقالی و اثرات آن بر وضعیت منابع آب در حوضه های مبدا و مقصد می باشد. در مقاله حاضر پس از شبیه سازی طرح مورد نظر با استفاده از مدل برنامه ریزی منابع آب MODSIM در قالب سناریوهای مختلف و با لحاظ دو دوره بلند مدت و خشکسالی، ماتریس تصمیم گیری چند معیاره تشکیل و با استفاده از مدل های تصمیم گیری چند معیاره، سناریوی مطلوب برای میزان انتقال آب مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاکی از آن است که در شرایط لحاظ آبدهی دوره بلند مدت احداث تونل با قطر 7 متر و حجم انتقال آب 200 میلیون متر مکعب در سال و همچنین در شرایط لحاظ آبدهی دوره خشکسالی، احداث تونل با قطر 4 متر و حجم انتقال آب 170 میلیون متر مکعب در سال میتواند گزینه مطلوب مدنظر قرار گیرد.

Keywords:

انتقال بین حوضه ای آب , مدل برنامه ریزی منابع آب , MODSIM , مدل های تصمیم گیری چند معیاره , طرح بهشت آباد