نفیسه حیدری - دانشجوی کارشناسی ارشد هواشناسی کشاورزی، دانشگاه تهران
جواد بذرافشان - استادیار، دانشگاه تهران
شهاب عراقی نژاد - استادیار، دانشگاه تهران

شدت و مدت خشکسالی دو ویژگی مهم خشکسالی به شمار می روند که تحلیل توام آنها نقش مهمی در برنامه ارزیابی ریسک خشکسالی و تدوین طرح های مقابله و آمادگی در برابر خشکسالی به ویژه در شرایط تغییر ویژگی های اقلیمی مناطق دارد. در مطالعات مربوط به تهیه نقشه های شدت و مدت خشکسالی معمولاً شرایط یک سال یا دوره خشکسالی شاخص مد نظر قرار گرفته و یا این نقشه های ممکن است برای تمام سال های آماری به طور مجزا تهیه شوند. هدف این مطالعه، استخراج نقشه های ضرایب معادلات حاکم بر روابط شدت -مدت خشکسالی در گستره ایران است، به طوری که با کمک نقشه های پایه ضرایب بتوان به سهولت نقشه های شدت خشکسالی به ازای یک تداوم معین و بالعکس را تعیین کرد. برای پایش خشکسالی از شاخص بارندگی استاندارد در مقیاس های زمانی سه و دوازده ماهه استفاده شد. داده های مورد استفاده شامل مقادیر بارندگی شبیه سازی شده در 42 نقطه گرید مدل HADCM3 تحت سناریوی انتشار A2 در چهار دوره زمانی 30 سال (2100-1981) در منطقه ایران است. نتایج بدست آمده حاکی از افزایش خشکسالی های کوتاه م دت در دوره های آتی و کاهش شدت خشکسالی های بلندمدت در 30 سال پایانی قرن بیست و یکم است. پیشنهاد مقاله برای مطالعات آتی، امکان سنجی استفاده از نقشه های ضرایب معادلات برای تحلیل های احتمالاتی خشکسالی در مقیاس منطقه ای است.

خشکسالی، شدت، مدت، سناریوی اقلیمی، نقشه های توزیع شرطی،HADCM3،ایران