حنانه باروتی - دانش آموخته دوره کارشناسی ارشد سازه های آبی، دانشگاه مازندران
مریم ذوالفقاری - استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج، گروه مرتع و آبخیزداری
سید مسعود سلیمان پور - دانش آموخته دوره دکتری تخصصی علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

پایش خشکسالی یکی از عوامل مهم و کلیدی در مدیریت خشکسالی، به ویژه در مناطق مستعد و در معرض خطر خشکسالی است. پایش خشکسالی عبارت است از سامانه ای که به وسیله ی آن بتوان احتمال وقوع میزان شدت و وسعت احتمالی تحت پوشش خشکسالی را برآورد کرد. تعیین شاخصه ایی مناسب جهت پایش خشکسالی، یکی از اقدامات مهم و اساسی در مطالعه، ارزیابی، برنامه ریزی و مبارزه با خشکسالی می باشد. بدین منظور، پژوهش حاضر به مقایسه ی شاخص های PNPI و SPI در پایش و پهنه بندی روند خشکسال ی در استان قزوین، پرداخته است تا بتواند نسبت به انتخاب بهترین و کارآمدترین شاخص، جهت ارزیابی روند خشکسالی و به تبع آن، مدیریت منابع آبی استان، اقدام مقتضی را به عمل آورد. مقایسه ی دو شاخص PNPI و SPI،از فراوانی بسیار بیشتر وضعیت نرمال، در شاخص SPI حکایت دارد. شاخص PNPI علیرغم توزیع مناسبی که از خود در اعلام وضعیت خشکسالی داشت؛ در اعلام این وضعیت در سطح استان و در ماه های پی در پی ، رفتار ناهماهنگی را از خود نشان داد. با توجه به این که شاخص SPI،توزیع فراوانی بارش را توام با تغییرات و پراکنش آن برآورد میکند؛ در واقع این شاخص موقعیت مکانی ایستگاهها را به صورت نرمال در می آورد، و عکس العمل کمتری را نسبت به نوسانات بارش دارد؛ بنابراین نتایج تحلیل مکانی توسط این شاخص قابل اطمینان تر میباشد. لذا با توجه به مجموع عوامل ذکر شده، شاخص SPI به عنوان بهترین شاخص جهت مطالعه ی خشکسالی در سطح استان معرفی گردید.

پایش، پهنه بندی، خشکسالی، شاخص، قزوین