مهدی مهدیزاده کاریزکی - کارشناس ارشد آبیاری و زهکشی ، آب منطقه ای خراسان شمالی
امین علیزاده - عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد
پریسا صابری - کارشناس ارشد آبیاری و زهکشی از دانشگاه تهران
مسعود قدسی - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان

هدف از اجرای این آزمایش ارزیابی تحمل به خشکی لاین های پیشرفته گندم مناطق سرد کشور (که توسط وزارت جهاد کشاورزی معرفی شده است) به تنش رطوبتی انتهای فصل است. این تحقیق بر روی 20 لاین گندم مناطق سرد در قالب دو آزمایش با استفاده از طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار و تحت شرایط متفاوت آبیاری انجام شد. در آزمایش اول (شاهد) آبیاری به شیوه متداول دشت مشهد و بطور کامل صورت پذیرفت و در آزمایش دوم تنش رطوبتی بوسیله قطع آبیاری از مرحله گرده افشانی به بعد اعمال شد. نتایج نشان داد تنش رطوبتی موجب کاهش معنی دار عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، اجزای عملکرد شد. لاین های مورد بررسی از نظر صفات یاد شده با یکدیگر دارای تفاوت های ژنوتیپی بودند. مقایسه میانگین صفات مذکور نشان داد لاین های شماره 15،6 و 16 بیشترین عملکرددانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت را به خوداختصاص داده و از تعداد دانه در واحد سطح (متر مربع) و وزن هزار دانه مطلوبی برخوردار بودند. از طرف دیگر با محاسبه شاخص تحمل به خشکی (STI) مشخص شد این لاین ها نسبت به تنش رطوبتی انتهایی درجه تحمل بالایی داشتند. بنابراین لاین های انتخابی دراثر تنش رطوبتی کمترین افت عملکرد در برابر حجم ثابت آبیاری را داشتند و به عنوان لاین های متحمل به خشکی برگزیده شدند.

لاین، تحمل خشکی، مقایسه عملکرد، کارآیی مصرف آب