تاثیر سدهای تاخیری بر هیدروگراف سیلاب

یکی از کاربردهای سازه های توریسنگی در ساخت سدهای تاخیری است. این نوع سدها بر خلاف سدهای متعارف نفوذپذیر هستند، آب می تواند از داخل یا حتی از روی آن عبور کند و با ذخیره شدن بخشی از حجم رواناب در مخزن سد و تخلیه تدریجی آن از دبی اوج سیلاب بکاهد. در این تحقیق تلاش شد تا هیدروگراف ورودی و خروجی از سدهای تاخیری برداشت شده و تاثیر محیط متخلخل و ابعاد مدل بر این هیدروگراف ها استخراج گردد. مدل های آزمایشگاهی گابیونی با دو طول تاج 25 و 50 سانتیمتر ساخته و از چهار نوع مصالح سنگریز به عنوان محیط متخلخل استفاده، و برای حالات مختلف دبی جریان داده ها برداشت گردید. نتایج آزمایشگاهی نشان داد که سدهای تاخیری سبب افزایش زمان فروکش سیلاب می گردند و با ذخیره آب در پشت خود و تراوایی از بدنه شان، جریان سیلاب را به تدریج از خود عبور داده و به این ترتیب سبب امنیت پایین دست می گردند. همچنین سدهای تاخیری به صورت قابل توجهی عمق سیلاب و در نتیجه قدرت تخریبی آن را کاهش داده و عمق پیک سیلاب در پایین دست را به شدت کاهش می دهند و نیز زمان پیک سیلاب به تعویق میافتد که علت آن تخلیه تدریجی جریان از داخل محیط سنگریزه ای است.

Keywords:

سدهای تاخیری , هیدروگراف , مصالح سنگریزهای , جریان غیردارسی