آتنا کبیر - دانش آموخته دکتری آبخیزداری از واحد علوم و تحقیقات تهران ، گرگان
عبدالرضا بهره مند - عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
مریم آذین مهر - دانش آموخته کارشناسی ارشد آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، خوزستان، دزفول

بررسی و کمی کردن عدم قطعیت پارامترهای مدل های بارش- رواناب عمدتاً در دهه اخیر مطرح شده است و در حال حاضر یکی از چالش های مهم هیدرولوژی در سطح مجامع بین المللی به شمار می رود. علیرغم کاربرد آسان اکثر مدل های مفهومی بارش- رواناب، به علت تعداد زیاد پارامترها و عدم وجود درک فیزیکی از آنها، این مدل ها در مرحله واسنجی پارامترها با مشکل مواجه هستند. در تحقیق حاضر عدم قطعیت پارامترهای مدل WetSpa با روش مونت کارلو در حوزه آبخیز گرگانرود، استان گلستان بررسی گردیده است.WetSpa یک مدل توزیعی بر پایه GIS می باشد که در مقیاس حوزه عمل کرده و برای پیشی بینی سیلاب و مدیریت حوزه آبخیز توسعه یافته است. مدل فیزیکی بوده و قادراست فرایندهای هیدرولوژیکی را به طور پیوسته در زمان و مکان شبیه سازی نموده و تعادل آب و انرژی را در هر سلول رستری برقرار نماید. عمده عدم قطعیت شبیه سازی مدل ها، ناشی از ساختار مدل و عدم تعریف صحیح پارامترها می باشد. بنابراین برای پیش بینی صحیح رواناب، عدم قطعیت پارامترها و به طبع عدم قطعیت پیش بینی ها باید مد نظر قرار گرفته شود. بکارگیری روش مونت کارلو برای تحلیل عدم قطعیت پارامترها منجر به تعیین محدوده مناسب تغییرات پارامترها گردید. نتایج حاکی از این بودند که فاکتور تصحیح تبخیر و تعرق (Kep) کوتاهترین دامنه را دارا بوده و در نتیجه از حساسیت بالایی برخوردار است. در حالیکه فاکتور آب زیرزمینی اولیه (go) و ضریب روز- درجه بارش (Krain)،دارای بیشترین عدم قطعیت می باشند و از حساسیت کمی برخوردارند.

مدل بارش- رواناب،WetSpa،عدم قطعیت، مونت کارلو، گرگانرود