پروانه بهره برداری از منابع آب سطحی برای مصرف کنندگان آب کشاورزی؛چالش ها و فرصت ها

کمبود منابع آب در بخش های وسیعی از ایران از یک سو، و از سوی دیگر افزایش روزافزون تقاضا برای آب، سبب ایجاد رقابت برای دسترسی بیشتر به آب بین بخش های کشاورزی، شرب، صنعت و محیط زیست شده است. در چنین شرایطی، مدیریت منابع آب مستلزم بکارگیری ابزارهای فنی و حقوقی مناسب برای اعمال حاکمیت و اجرای عدالت در توزیع آب با درنظر گرفتن منافع عمومی است. مطابق ماده 141 قانون برنامه پنجم توسعه کشور، وزارت نیرو موظف به صدور تدریجی سند (پروانه) بهره برداری آب برای حقابه داران و دارندگان مجوز تخصیص آب است. صدور پروانه های بهره برداری برای مصرف کنندگان آب می تواند به شناسایی و تبیین حقوق مصرف کنندگان مجاز آب، ساماندهی حجم مجاز استفاده از منابع آب، تحقق توزیع عادلانه آب، اعمال مدیریت مناسب بر منابع آب منجر شود و نهایتاً بستر لازم برای تحقق بهینه سازی مصرف آب کشاورزی را فراهم آورد. عملیاتی کردن صدور پروانه های بهره برداری از منابع آب سطحی، دارای پیش نیازها، الزامات، چالش ها و محدودیت های فراوانی است که بدون شناخت، تحلیل و ارزیابی آنها، اجرای این تکلیف، عملاً مقدور نخواهد بود. در این تحقیق، چالش های فراروی صدور پروانه های بهره برداری بررسی شده است تا با شناخت مسایل مرتبط، موانع و محدودیت های صدور پروانه های بهره برداری برطرف گردد و اهداف آرمانی قانون گذار اجرایی شود.

Keywords:

پروانه بهره برداری , قانون توزیع عادلانه آب , مصرف کننده آب , قانون برنامه پنجم توسعه