شیدا بیاتی گمیلی - دانشجوی کارشناسی ارشد سازه های آبی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز
علیرضا مسجدی - دانشیار گروه مهندسی آب دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز
امیرعباس کمانبدست - استادیارگروه مهندسی آب دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز

رودخانه ها به دلیل مئاندری بودن، در معرض خطر فرسایش جداره و بستر هستند . آبشکن با انحراف مسیرجریان از دیواره به میانه رودخانه با اصلاح مسیررودخانه، فرسایش را تا حدودی کنترل می کند، اما به دلیل توسعه جریان گردابی درکناره ها و تنگ کردن مقطع در معرض تخریب خصوصا در قسمت دماغه قرار می گیرد.یکی از روش های حفاظت آبشکن، استفاده از سنگچین در محدوده فرسایش پذیر آن است. هدف از این تحقیق بررسی اثر قطرنسبی سنگچین بر پایداری سنگدانه ها می باشد. برای انجام آزمایش ها از فلومی با قوس 180 درجه از جنس پلکسی گلاس استفاده شد. در این تحقیق پایداری سه نوع سنگچین با چگالی های 2/1،1/7 و 2/42 با قطرهای 12/7،9/52،4/76 و 19/1 میلیمتر با چهار دبی 23،20،17 و 27 لیتربرثانیه در اطراف آبشکن تخت با دماغه دایره ای در موقعیت 70 درجه از قوس، مورد آزمایش قرارگرفت. آزمایش ها از عمق جریان بالا شروع و با کاهش عمق جریان و حرکت اولین سنگچین عمق آستانه حرکت و با حرکت گروهی سنگچین ها ، عمق آستانه شکست ثبت شد. نتایج حاصل از نمودارها نشان می دهد، در هر چگالی با افزایش قطر نسبی سنگچین ها،در دو شرایط آستانه حرکت و شکست پایداری سنگدانه ها کاهش می یابد.

آبشستگی، آبشکن تخت، سنگچین، قوس رودخانه، عدد پایداری و جریان گردابی