رضا قنبری سیدکالایی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسیم عماری دانشگاه علوم و تحقیقات واحد مازندران

شیوه اصفهانی آخرین شیوه معماری ایران است. معماری بومی آذربایجان پدید آورده سه شیوه معماری ایران از جمله شیوه اصفهان بود. پس خاستگاه این شیوه شهر اصفهان نبوده ولی در آنجا رشد کرده و بهترین ساختمان های آن در این شهر ساخته شده است شیوه اصفهانی دربرگیرنده شیوه هایی است که در نوشته های غربی به شیوه صفوی، افشاری، قاجاری و زند - قاجار نامیده شده اند این شیوه کمی پیش از روی بکار آمدن صفویان از زمان قره قوپونلوها آغاز شده و در پایان روزگار محمدشاه قاجار، دورهر نخست آن به پایان می رسد. دوره دوم آن، زمان پسرفت (انحطاط) این شیوه است که در واقع از زمان افشاریان آغاز شد و در زمان زندیان دنبال شد ولی پسرفت کامل آن از زمان محمدشاه آغاز شد و دگرگونی های معماری تهران وشهرهای نزدیک به آن آشکار شد. بناهایی که در دوره دودمان صفوی در اینران ساخته شد احتمالا فریبنده ترین و جذاب ترین بناها در سرتاسر معماری ایرانیا ست تار پر تلالو تنیده شده از کاشی لعاب دار، مدل های رفیع، گنبد های پیازی و مناره های دراز و باریک کیفیت بنیادین معماری ایران را مجسم می سازد 1 ساده شدن طرح ها که در بیشتر ساختمان ها فضاها یا چهارپهلو (مربع) هستند یا مستطیل 2 در شیوه آذری با بکارگیری یک هندسه قوی طرح های پیچیده ای ساخته شدند اما در شیوه اصفهانی هندسه ساده و شکل ها و خط شکسته بیشتر بکار رفت. 3 در تهرنگ ساختمان ها نخیر و نهاز (پیش آمدگی و پس رفتگی) کمتر شده ولی از این شیوه به بعد ساخت گوشه های یخ در ساختمان رایج شد 4 پیمون بندی (اندازه و مقیاس) و بهره گیری از اندام ها و اندازه های یکسان در ساختمان دنبال شد. 5 سادگی طرح در بناها هم آشکار بود.

سبک اصفهانی، اصفهان، صفویه، شیوه اصفهانی، معماری