مفید شاطری - دانشگاه بیرجند
فریبا منصوری - دانشگاه بیرجند

بدون شک تعاون یک اهرم مناسب برای توسعه اقتصادی نواحی روستایی است که میتواند همگام با سیاست های دولت در بهبود شرایطزندگی و وضعیت اجتماعی مردم روستایی بسیار موثر باشد. نمود عینی این مسأله را میتوان در فعالیت های پروژه بین المللی ترسیب کربن با همکاری سازمانهای جهانی ازجمله UNDP و GEF جهت احیای اراضی مرتعی تخریب یافته در مرزهای شرقی ایران مشاهده نمود. در این پروژه مشارکت و تعاون مردم در قالب تشکلهای سازمان یافته در روستاها که تعداد آنها به 39 مورد رسیده، شکل گرفته است. این تعاونی ها درساختارتشکیلاتی خود دارای صندوق های خرد اعتباری نیز می باشند که سرمایه مالی آن از وجوه پسانداز مردم روستایی تأمین می گردد. نتایج بررسی عملکرد این تعاونی های مردمی نشان می دهد که آنها در جهت حفاظت و احیای پایدار مراتع تخریب یافته، با اقداماتی نظیر جمع آوری بذور بومی، ایجاد خزانه نهال، کشت در عرصه های مرتعی با تکیه بر آموزش های خوداشتغالی و توان سرمایه ای صندوق های خرد اعتباری و کمک های دولت به فعالیت های اقتصادی پرداخته که از این طریق توانسته اند درکنار دامداری به عنوان معیشت اصلی خود به منابع درآمدزای دیگر دست یابند، که در نهایت منجر به کاهش آسیب پذیری خانواده های فقیر، بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی آنها و رشد شاخص توسعه انسانی گردیده است.

پروژه ترسیب کربن، گروه های توسعه روستایی، صندوق های خرد اعتباری، تعاونی های مردمی