ناهیده قربان نژاد - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم تربیتی، دانشگاه ارومیه
جواد عبدلی سلطان احمدی - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه

یافته های پژوهشی نشان می دهد که حضور چند فرهنگ در کنار هم، امکان ایجاد چالش و تنش در میان افراد و فرهنگ ها را محتمل می سازد. بدین جهت، توجه به آموزش چند فرهنگی که سازوکاری است در صدد ایجاد تعامل، تفاهم و تبادل بین فرهنگی اهمیت ویژه ای پیدا می کند، بطوریکه افراد دارای فرهنگ های متفاوت، با کمترین تنش، بتوانند امکان ه مزیستی مسالمت آمیز پیدا کنند. توجه نکردن به ویژگی های فرهنگی موجب می شود دانش آموزان و معلمان دیدگاه و اعمال یکدیگر را سوء تعبیر کنند. حتی ممکن است این ناهماهنگی فرهنگی، غالباً با توانایی های فکری اشتباه گرفته شود و تصمیمات آموزشی نیز بر این اساس اتخاذ گردد. این تحقیق درصدد است تا با تحلیل محتوای کتاب بخوانیم پایه چهارم و ششم ابتدایی میزان توجه این کتب به مؤلفه های چند فرهنگی را بررسی نماید. جامعه آماری تحقیق حاضر را، محتوای کتاب های بخوانیم پایه چهارم و ششم ابتدایی میزان توجه این کتب به مؤلفه های چندفرهنگی را بررسی نماید. جامعه آماری تحقیق حاضر، محتوای کتاب های بخوانیم پایه چهارم و ششم دوره ابتدایی چاپ شده در سال 92 تشکیل داده است. روش پژوهش حاضر کیفی از نوع تحلیل محتوا بوده و جامعه و نمونه آماری آن را کتاب های بخوانیم پایه چهارم و ششم ابتدایی و واحد تحلیل، شامل متن، تصاویر و فعالیت ها بوده است. یافته های تحقیق حاضر نشان می دهد که در کتاب های بخوانیم پایه چهارم و ششم ابتدایی به مقوله چند فرهنگی کم توجهی شده است. بیشترین توجه به آموزش و پرورش چند فرهنگی، در کتاب بخوانیم پایه ششم ابتدایی و در زمینه چندفرهنگی بیشترین توجه به مسئله انعکاس تنوع قومی، مذهبی، دینی و محیطی (24/61%) و کمترین توجه به تنوع استفاده از روش تدریس و ارزشایبی و مواد و محیط یادگیری (10/78) بوده است. پیشنهاد می شود با توجه به فرهنگ های گوناگونی که در جامعه ایران وجود دارد بازبینی و تجدید ن ظر در محتوای کتاب های درسی صورت گرفته و به اصول زیست چند فرهنگی با هدف ایجاد تعامل و تفاهم و تبادل بین فرهنگی توجه بیشتری شود و نیز فرصت و شرایط بهتر و بیشتری برای پرداختن و نهادینه شدن آنها فراهم آید.

کتاب های بخوانیم، دوره ابتدایی، تحلیل محتوا