عزیزالله بابلی بهمئی - دانشجوی دکترای برنامه ریزی درسی، مدرس خانواده و دانشگاه
محمدحسین یارمحمدیان - استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان
زهرا یوزباشی - کارشناس ارشد مدیریت آموزشی، کارشناس برنامه ریزی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

پژوهش حاضر به تحلیل محتوا، تصاویر ، فعالیت ها و کاربرگ های کتاب مطالعات اجتماعی پایه ی هفتم سال تحصیلی 93-1392 براساس شاخص (مؤلفه) های چندفرهنگی مستخرج از اسناد بالا دستی پرداخته است. روش تحقیق مورد استفاده ، تحلیلمحتوا از نوع کمی است . جامعه آماری دو گروه می باشند: الف) اسنادبالادستی و ب) کتاب مطالعات اجتماعی پایه ی هفتمابتدایی.نمونه آماری شامل (قانون اساسی، سند چشم انداز بیست ساله توسعه ایران 1404 ، برنامه پنجم توسعه اقتصادی ،اجتماعیو فرهنگی ایران ، مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی و فلسفه تربیت رسمی و عمومی جمهوری اسلامی ایران) و کل کتاب مطالعاتاجتماعی پایه هفتم می باشد. به منظور انجام تحقیق ، ابتدا شاخص (مؤلفه) های چندفرهنگی از اسناد بالادستی استخراج شدندسپس بر اساس آنها و ادبیات تحقیق کار برگ تحلیل محتوا تدوین شد و به تحلیل کتاب پرداخته شد.جهت تجزیه و تحلیل دادههای جمع آوری شده از روش های آمار توصیفی (جدول، نمودار، فراوانی و درصد فراوانی) استفاده شد. نتایج تحقیق حاکی از توجهنسبتا کم کتاب (95 فراوانی) به بحث چند فرهنگی است. و نوعی عدم توازن در پرداختن به شاخص های چندفرهنگی در کتاب وجوددارد که این نتیجه گیری با پژوهش حکیم زاده و همکاران(1386)، صادقی (1380) وموسوی (1392) همسو است. همچنینمیزان توجه به برخی از شاخص ها با نوعی سوگیری یا تغافل همراه است. و این کم توجهی به برخی از شاخص ها نشان از ضعفکتاب در تطابق با اسناد بالادستی است که این نتایج با پژوهش های موسوی (1392)، حمیدی زاده(1391)، عراقیه وهمکاران(1386) همسو می باشد.

تحلیل محتوا ، کتاب مطالعات اجتماعی ، شاخص ، چند فرهنگی و اسناد بالادستی