حسین رضایی - دکترای جامعه شناسی، م درس دانشگاه پیام نور ارومیه

در دهه های پایانی قرن بیستم با فرآیند دیالکتیکی و متناق نمای جهانی شدن و با وجود خوشبینی های مدرنیته بشریت شاهد خیزش ها و ستیزهای قومی، جنبش های ملی گرایانه و بنیادگرایی های دینی بود. برهمین پایه اولین فرضیه ی پژوهش در برابر تبیین این سوال که جرا در بطن زندگی مدرن و با وجود کوچک شدن جهان در اثر ارتباطات چنین تنشهایی بوجود می آید می توان چنین بیان کرد: فرایند جهانی شدن خاص گرایی های فرهنگی را تقویت می کند. احساس هویت کردن از اساسی ترین نیازهای روانی انسان و پیش نیاز هر گونه زندگی اجتماعی است. مکان، زمان و فضا مهمترین عواملی بودند که این نیازهای هویتی انسان را تأمین می ک نند. اما فرایند جهانی شدن با دگرگون کردن شرایط و چارچوب سنتی هویت سازی، روند گسست مکان، زمان و فضا را شتاب بخشید و بدین ترتیب امر اجتماعی از دایره تنگ و محدود مکان رهایی یافت و در فضای بسیار فراخ گسترش پیدا کرد و نوعی بحران هویت و معنا در جوامع مختلف جهان پدید آورد که افراد و اقشار گوناگون برای حل این بحران به روشها و راهکارهایی متوسل می شوند که خاص گرایی فرهنگی یکی از آنها می باشد. هدف پژوهش حاضر برجسته تر کردن چارچوب مفهومی یکپارچه ای از رهگذر تفکر غیر خطی است که معیاری مبتکرانه برای حل عمده ترین و مهمترین مشکلات عصر ما عرضه داشته است. از این رو دومین فرضیه ی پژوهش برای فائق آمدن و درک مسائل جهانی و تنشها و بحرانهای بوجود آمده توسط خاص گرایی ها چنین مطرح می شود؛ باید اصول طراحی مؤسسات اجتماعی آینده ما همخوان و همساز با اصول سازمانی باشد که طبیعت برای پایدارسازی شبکه ی حیات فراهم آورده است. تحقیق مورد نظر در قالب تحقیق نظری انجام گرفت که نوعی پژوهش بنیادی می باشد. علاوه بر ک شف و آشکارسازی روابط بین متغیرها از روشهای استدلال و تحلیل عقلانی استفاده شد که بر پایه ی مطالعات کتابخانه ای انجام گردید.

خاص گرایی، جهانی شدن، قومیت، ملی گرایی، علم پایداری