نریمان محمدی - کارشناسی ارشد علوم اجتماعی (مطالعات جوانان) دانشگاه مازندران

برخلاف باورهای متداولی چون مارکسیسم و لیبرالیسم در قرن نوزدهم و بیستم که معتقد بودند مدرنیسم و دستاوردهای فردگرایی و روشنگری آن سد راه شکوفایی ناسیونالیسم خواهند بود. سیر گذر واقعیتات نشان می دهد که تعلقات ملی و قومی کماکان جزء مؤلفه های اساسی زندگی اجتماعی و سیاسی انسان ها بوده و پدیده ملت در زندگی سیاسی عصر ما از معتبرترین ارزش های جهانی محسوب می گردد. هویت قومی و سوژه بودگی قومی، در سال های اخیر و به ویژه در اثر رشد انفجاری م عناهای رسانه ای، از اهمیتی دو چندان برخوردار شده است. شناخت تئوریک مسئله سوژه بودگی قومی و هویت یابی قومی به عنوان پشتوانه عرصه عینی تحلیل هویت یابی قومی ازاهمیت زیادی برخوردار است. در همین راستا، پژوهش حاضر می کوشد تا با رویکردی انتقادی و بر اساس روش تفسیر انتقادی به تحلیل رویکردهای نظری در این زمینه بپردازد. از لحاظ نظری، سه رویکرد مسلط در مورد ناسیونالیسم قومی وجود دارد: ازلی گرایی، مدرنیسم و نمادپردازی قومی. هر یک از این رویکردها روایت مختلف و تا حدود زیادی متفاوت از ناسیونالیسم، قومیت، ریشه های ملت و قوم ارائه نموده اند. علاوه بر رویکردهای فوق، دیدگاه های پسا استعمارگرایی در سال های اخیر، و در تحلیل ریشه تضادهای قومی و تحلیل سوژه بودگی قومی مورد استقبال قرار گرفته اند. پسا استعمارگرایی ترسیم نقشه های وسیع و گسترده ای از سازه های تیره و تار بازنمایی فرهنگ غرب از شرق است که بر مبنای قواعد طرد ممنوعیت، به بازنمایی شرق می پردازد.

هویت قومی، سوژه بودگی، ناسیونالیسم قومی، پس استعمارگرایی