شهاب حسن پور - عضو هیئت علمی گروه مهندسی عمران، دانشگاه آیت ا... العظمی بروجردی، دانشجوی دکتری برنامه ریزی حمل و نقل دانشگاه علم و صنعت ایران
هومن محسن زادگان - کارشناس ارشد راه و ترابری، دانشگاه تربیت مدرس
شهرام حسن پور - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی حمل و نقل ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب

افزایش جمعیت، باعث بروز مشکلات بسیاری در ارتباط با سیستم حمل و نقل در کلانشهرها گردیده است. مشکلاتی که هزینه های سنگینی را بر استفاده کنندگان تحمیل می کند که در صورت عدم پاسخ مناسب به آن، بر سایر ابعاد جامعه نیز تأثیر منفی خواهد گذاشت. یکی از دلایل ا یجاد این بی نظمی نبود شبکه بزرگراهی متناسب با ابعاد کلانشهرها نظیر مراکز استان ها می باشد. به گونه ای که شبکه بزرگراهی موجود توانایی پوشش و امکان جابجایی کامل برای حجم تقاضای سفر تمام نواحی بالاخص محل تداخلات شریانهای اصلی را دارا نیست. در کنار این مسئله وجود تداخل جریان و تقاطع در این معابر، از کارایی این معابر کاسته و عملاً این معابر را از نقش واقعی در قالب انتقال دهنده حجم مابین نقاط مختلف شهری بدون اتلاف وقت و سرعت قابل ملاحظه دور می نماید. با این رویکرد، در تحقیق جاری ابتدا پارامترهای م ؤثر بر ا حدث تقاطعات هم سطح و غیرهم سطح در معابر شهری، مورد بررسی قرار می گیرد. سپس مطالعه تطبیقی بر روی زیرگذر میدان امام خمینی شهر ساری صورت می پذیرد. در این بررسی، با تعیین احجام ترافیکی، شبکه تحت تأثیر در نرم افزار AIMSUN مدل شده و شاخص های ترافیکی در دو وضعیت موجود (تقاطع همسطح) و احداث زیرگذر بدون رمپ جهتی بررسی و تحلیل می گردد. نکته قابل تأکید در مطالعه موردی این است که محدوده مورد بررسی بر خلاف اکثر مکانهای تقاطعات غیر همسطح که در مناطق مرکزی بررسی می گردند در حومه شهر بوده و رویکرد ترافیک به صورت ترکیبی سبک و سنگین می باشد و علاوه بر این به جهت وجود محدودیت های بسیار، احداث آن بدون رمپ های جهتی ارزیابی گردیده است. لذا نتایج حاکی از این است که احداث چنین زیرگذری (با لحاظ نمودن شرایط ساخت مرحله ای و موقعیت ترافیکی خاص)، با ایجاد میانگین تغییرات 46% سبب بهبود وضعیت ترافیکی شبکه معابر در مناطق تحت تأثیر، می گردد.

زیرگذر، رمپ جهتی، نرمافزار AIMSUN، شاخص های ترافیکی