محمودرضا سلیمانی کوشکی - دکتری تاریخ و تئوری هنر، مدیر گروه فرهنگ و هنر مرکز پژو هشی راهبردی دانشگاه امام رضا مدرس دانشگاه حکیم سبزواری
امین فرزانه - کارشناسی معماری دانشگاه اشراق بجنورد
حسین فسنقری - کارشناسی معماری دانشگاه توس مشهد
اکبر کلمیشی - کارشناسی معماری دانشگاه تربیت معلم سبزوار

مسکن به سبب متاثر بودن از ساختار خانواده ، که کوچکترین نظام اجتماعی است ، برطرف کننده ی ابتدایی ترین نیازهای انسان می باشد و در عین حال مسکن ساختاری فضایی است که در بر گیرنده ی عناصر معماری و محیطی می باشد که ضمن ایجاد فعالیت ، موجب ایجاد امنیت وآرامش شده و پاسخ گوی آسایش عمومی است ؛ برای گرامیداشت حضور آدمی در خلوت و جمع .فضا نتیجه ی تعامل بین کنش ها و واکنش هایی است که در قالب فعالیت های انسانی پاسخده به نیاز های رفتاری انسان در فرایند عمل حضور در جامعه و در برخورد با فرهنگ شکل می گیرد. فضا باید مخاطبان خود را در طول زمان همراهی کند و به این ترتیب همواره احساس تعلق را که نتیجه ی این همانی ( هویت ) است را ایجاد نماید . استمرار تثبیت این همانی موجب تثبیت هویت می شود . این همانی با محیط یک امر مستمر و مبتنی بر روابط متقابل روزانه بین تاریخچه ی حافظه ی جمعی و فردی است که این فرایند تغییرات زمان و مکان خود را می طلبد. مقاله حاضر با تکیه بر مطالعات کتابخانه ای و بررسی نظریات مختلف در حوزه ی فضا و مسکن ایرانی به تبیین چارچوبی به مثابه فرایند شکل دهنده ی هویت فردی و جمعی می پردازد . و شرط تثبیت فرهنگ و ارزش های ملی را در گرو شکل گیری خانه ی با هویت ملی می بیند.

مسکن ایرانی ، فضا و عوامل ایجاد کننده ی آن ، هویت ، فرهنگ و ارزش های ایرانی