مهدیه موسوی - دانشجویان کارشناسی ارشد حشره شناسی، گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه.
اروج ولیزادگان - استادیار دانشگاه، گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه.
لیلا محمودی - دانشجویان کارشناسی ارشد حشره شناسی، گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه.

جهت کنترل سفید بالک گلخانه ) Trialeurodes vaporariorum Westwood در گلخانهها، اسانسهای گیاهی به عنوان جایگزین مناسبی برای سموم شیمیایی مورد توجه قرار گرفتهاند. بنابراین در این تحقیق اثر حشره کشی اسانس گیاه ترخون Artemisia dracunculus L.)روی سفید بالک گلخانه مورد بررسی قرار گرفت. اسانس این گیاه با استفاده از دستگاه کلونجر به روش تقطیر با آب استخراج شد. آزمایشات زیست سنجی در شرایط دمایی 2 ± 27 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5 ±65 درصد با دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی انجام شد این تحقیق در قالب طرح کاملاً تصادفی با 6 تیمار ( 5 غلظت مختلف از اسانس به همراه شاهد(، انجام شد. هر غلظت در 3 تکرار و هر تکرار شامل 20 حشره بالغ بود. نتایج حاکی از آن است که اسانس مزبور کشندگی معنی داری را پس از 24 ساعت اسانس دهی روی حشرات بالغ آفت مورد مطالعه نشان می دهد. مقدار LC50 اسانس گیاه ترخون روی سفید بالک گلخانه معادل 0/69 میکرولیتر بر لیتر هوا بود. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت، میزان مرگ و میر نیز افزایش پیدا کرده است. با توجه به خاصیت حشره کشی اسانس مزبور روی سفید بالک گلخانه، کاربرد این اسانس به عنوان یک حشره کش کم خطر و یا به عنوان پیشماده برای ساخت حشره کشهای جدید جهت کنترل آفات گلخانه ای توصیه میشود.

اسانسهای گیاهی ، اثر حشره کشی، سفیدبالک گلخانه (Trialeurodes vaporariorum Westwood گیاه ترخون (Artemisia dracunculus L.)