فائزه شریعتی - دانشجوی کارشناسی ارشد حشره شناسی کشاورزی، گروه گیاهپزشکی،دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، مازندران.
محمود محمودی شریف - استادیار گروه گیاهپزشکی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، مازندران.
علیرضا هادی زاده - استادیار گروه گیاهپزشکی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، مازندران.

اسانس های گیاهان به عنوان یکی از گزینه های کنترل آفات گلخانه ای مطرح هستند. این ترکیبات در طبیعت به سرعت تجزیه شده وخطرات کمتری برای انسان و سایر اجزای طبیعت زیست دارند. در این تحقیق سمیت تنفسی و اثر زمان در معرض بودن اسانس های گرفته شده از پوست میوه پرتقال ( Citrus sinensis ،) برگ های سرو ( Cupressus macrocarpa ) و اکالیپتوس ( Eucalyptus camaldulensis ) بر روی کنه تارتن دونقطه ای Tetranychus urticae بررسی شد. مقدار LC50 اسانس های ذکر شده روی این آفت پس از 24 ساعت در معرض بودن به ترتیب 11/13، 2/2، 1/65 میکرولیتر بر لیتر هوا و میزان LC90 ترکیبات مذکور به ترتیب برابر با 24/77، 3/3، 4/02 میکرولیتر بر لیتر هوا به دست آمد. با مبنا قرار دادن LC50 سمیت اکالیپتوس از دو اسانس دیگر بیشتر بود. در ادامه اثر مدت زمان قرار گرفتن در معرض اسانس روی میزان مرگ ومیر کنه ها بررسی شد.در این آزمایش کنه ها به مدت 12 و 48 ساعت در معرض اسانس قرار گرفته و نتایج تجزیه پروبیت با اسانس پرتقال بر اساس این دو زمان بترتیب 12/8، 6/8، اسانس سرو بترتیب 2/7، 1/04 و اسانس اکالیپتوس بترتیب 6/76 و 0/88 میکرولیتر بر لیتر هوا براورد شد. کارایی دو اسانس سرو و اکالیپتوس، نشان دهنده مناسب بودن آنها به عنوان گزینه های جایگزین ترکیبات شیمیایی برای کنترل این آفت در شرایط گلخانه ای است.

اسانس های گیاهی، Tetranychus urticae ، سمیت تنفسی، اثر زمان در معرض بودن