بهرام فتحی آچاچلویی - استادیار علوم و صنایع غذایی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی
میکاییل بدرزاده - مربی گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده فناوری کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی

جنس ماشک Vicia L.درمراتع و مزارع ایران حدود 50 گونه دارد که علوفه، همه آن ها به تغذیه دامها می رسند.به منظور بررسی مقدار عناصر معدنی وبرخی از ترکیبات شیمیایی در علوفه چهار گونه ماشک وحشی و دو زیر گونه معمولی، بذر آن ها از مراتع و مزارع مختلف استاان اردبیل جمع آوری گردید.ماشک ها عبارت بودند از: ماشک گل خوشه ای Vicia villosa پانونیکا Vicia pannonica پرژرینا Vicia peregrina و ماشک برگ پهن Vicia narbonensisبذور ماشک ها ، بصورت کاملاً تصادفی و در شرایط دیم کاشته شدند.علوفه ماشک ها درمرحله گلدهی کامل برداشت شده و عناصر معدنی و برخی از ترکیبات شیمیایی آن ها اندازه گیری شد.نتایج حاصل از تجزیه نمونه ها نشان داد که میزان فسفر درماشک برگ پهن بیشتر از سایرماشک ها بود. 0.05 >p . ماشک های گل خوشه ای و پانونیکا به ترتیب بیشترین مقدار کلسیم و پتاسیم را دارا بودند. 0.05 >p مقدار پروتئین خام درواریته ه ای ماشک بین 17 تا ٪25/8 (براساس ماده خشک) متفاوت بود. همچنین مقدار ADF درواریته های خشک از ٪22 تا 30/7٪ متفاوت بوده و تفاوت معنی داری 0.05>P بین آن ها داشت و مقدار NDF در واریته های ماشک نیز از ٪27 تا 36/7٪ متفاوت بوده و بین آن ها تفاوت معنی داری 0.05>P وجود داشت.

اردبیل، انواع ماشک، عناصر معدنی، NDF,ADF، مراتع