رضا ملائی - دانشجوی کارشناسی ارشد عمران،گرایش خاک و پی دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان
سمیه ملایی - دانشجوی دکتری سازه،دانشگاه کردستان
علی جعفروند - استادیار گروه مهندسی عمران، دانشکده مهندسی، دانشگاه زنجان

در این مقاله به معرفی سازه های بازشو و جمع شونده به طور خاص چلیک هایی که از واحدهایی با اعضای قیچی سان تشکیل مییابد، پرداخته شده است. در ابتدا، مقدمه ای بر معرفی این نوع سازه ها آورده شده است و در ادامه، یک مدل چلیک تاشوی قیچی سان جهت استفاده به عنوان سرپناه اضطراری پس از زلزله معرفی شدهاست. فونداسیونهای پیش ساخته و قابل حمل، جزئیات اتصالات و گره ها، پوشانه ها، باطری های خورشیدی جهت تأمین انرژی در مناطق دوردستو همچنین مکانیزم های مورد استفاده در باز و بسته کردن این سازه ها، از پارامترهای مهم چنین طرحی میباشد. سعی بر آن است که گزینه هایی حدال مقدور ساده، ارزان و قابل حمل جهت فراهم کردن ویژگی های مذکور پیشنهاد گردد یک مدل اجزای محدود از چلیک تاشوی مورد نظر مورد تحلیل و طراحی به روش تنش مجاز قرار گرفته شده و مطالعه رفتارآن در برابر پسلرزههای احتمالی بعد از زلزله با بررسی سطوح عملکرد انجام یافته است بر اساس نتایج حاصل، رفتار چلیک تاشو تحت بارهای لرزهای بیشتر در محدوده خطی بوده و از لحاظ سطوح عملکرد سازهای، در راستای عرضی وطولی رفتار چلیک در محدوده قابلیت استفاده بیوقفه قرار دارد. در راستای قائم، سطح عملکرد بیشتر به محدوده ایمنی جانی نزدیکتر است. بنابراین،از نظر سطوح عملکردی سازه در طیف طرح آئین نامه ایران رفتار قابل اعتمادی دارد.نصب و برچینش سازه های تاشوی معرفی شده در اینجا، نسبت به سازه های متدوالی که در کشور ما به عنوان سرپناه اضطراری پس از سانحه به کار میرود مشکل تر میباشد اما با توجه به امکان استفاده طولانی مدت، به کارگیری دوباره و چند باره سازه و همچنین مقاومت سازه در برابر عوامل جوی نظیر باد و باران و پس لرزه های احتمالی بعد ازسانحه، میتوان گفت که حمل این نوع سازه ها و هیأت همراه شامل کارگر ماهر، به محل حادثه از طریق هوایی و یا زمینی امری قابل توجیه است.

سرپناه اضطراری، سازه قیچی سان تاشو، چلیک، رفتار لرزه ای