انور بهیجی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی عمران آب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهر،
شهرام شاه محمدی - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات آذربایجان شرقی، گروه علوم ومهندسی آبیاری،تبریز،ایران
رسول جانی - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، گروه عمران، تبریز، ایران

عوامل غیرطبیعی ناشی از دخالت های بشر درحوضه آبریز مسیر و حاشیه رودخانه ها باعث شده است که سیلابهاسال به سال از نظر تعداد وقوع و شدت خسارتها افزایش یابند. در طول مسیر یک رودخانه دستگاههای اجرایی مختلفبه منظورهای متفاوت، اقدام به ساخت سازه های طولی و عرضی مینمایند که این نوع سازهها ، موجبات تغییرات هیدرولیکی جریان را فراهم می آورند. در این تحقیق، اثر احدات سوارهرو در داخل رودخانه مهرانهرود تبریز در بالا دستو پایین دست پل مخابرات که منجر به مسدود شدن دهانه شمالی پل وکاهش سطح مقطع جریان آب عبوری گردیده است، مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور پس از تهیه نقشه های توپوگرافی، پلان پروفیل طولی و عرضی بازهمورد مطالعه، استخراج گردید. در گام بعدی با استفاده از نتایج عملیات نقشه برداری، اطلاعات هندسی رودخانه وسازههای عرضی واقع بر آن، جمعآوری شد. نرم افزار مورد استفاده در این تحقیق، نرم افزار HEC-RAC بوده که از جمله نرم افزارهای متداول در زمینه مهندسی رودخانه میباشد. در این مرحله رودخانه برای حالتهای؛ قبل از احداثسواره رو، بعد از احداث سواره رو و حالت سوم احداث سواره رو و تعریض دهانه جنوبی پل، به جهت جبران کاهش سطحمقطع جریان عبوری، شبیه سازی و نتایج حاصل مورد مقایسه و ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که به لحاظ مهار هرچه بیشتر دبی سیلابی و محافظت از سازه پل مخابرات، ضرورت تعریض دهانه جنوبی و اهمیت انتخاب مناسب ترین ضریب زبری مانینگ، احساس می گردد و می بایست مسئولین امر در سطوح مختلف بتوانند تدابیر برنامه ریزی و مدیریتی لازم برای کاهش خطر سیل را بیاندیشند، تا بدین طریق آسیبهای ناشی ازسیلاب به حداقل ممکن کاهش یابد

مهرانه رود، سوارهرو، پروفیل سطح آب، HEC-RAS