وحیده باقری - کارشناس ارشدمدیریت پروژه و ساخت عضو باشگاه پژوهشگران ونخبگان جوان واحددانشگاه آزادایلخچی ایلخچی ایران
فرشته یوسفی - کارشناس ارشدمدیریت پروژه وساخت دانشگاه شهید بهشتی

هر سازه مهندسی ازجمله یک تونل زیر زمینی باید پاسخگوی اهداف و کارکردهای تعریف شده خویش بوده و در دوره طراحی و ساخت دارای شرایط ایمن و اقتصادی خاص خود باشد. پروژ ههای زیربنایی بزرگ و پیچیده شامل عوامل مختلف ریسک بوده و اجرای موفقیت آمیز چنین پروژه هایی بستگی به مدیریت موثر عوامل کلیدی ریسک دارد. پژوهش حاضر در جهت مطالعه ریسک های احداث تونل های شهری (با مطالعه موردی تونل نیایش) با رویکرد شناسایی ریسک ها، منشأ و اثرات آن ها انجام گرفته است.. اطلاعات این تحقیق با بررسی منابع، مقالات و کتب موجود، استفاده از روش طوفان فکری در چندین جلسه با حضور جمعی از متخصصان مدیریت پروژه و ساختمان و همچنین آنالیز SWOT و انجام مصاحبه جمع آوری گردید. این اطلاعات به وسیله توزیع ٢۵ پرسشنامه در بین متخصصین و خبرگان مورد ارزیابی قرار گرفت. شایان ذکر است که به منظور ارایه مناسب ترین تقسیم بندی ریسک، به بررسی تقسیم بندیهای مختلف در پروژه های تونل سازی شهری پرداخته شده است. همچنین پس از شناسایی منبع ریسک و بررسی تاثیرات ریسک ها در فازهای مختلف پروژه از منظر اجرایی، راهکارهایی جهت پاسخ مناسب به ریسکهای احداث در پروژه تونل نیایش ارائه گردید و به منظور ارزیابی ریسک ها چارچوبی شامل تأخیر و اتصال اثر ریسک، قابلیت کشف، فوریت پاسخ و ... پیشنهاد گردیده است. سپس مهم ترین ریسکها با استفاده از ماتریس (P-I) ارایه شده است. هدف اصلی از این پژوهش، پیشنهاد یک رویکرد ارزیابی ریسک برای مشکلاتی است که ممکن است در طول عملیات تونل حادث گردد تا با پایش و کنترل ریسک های موجود از اتلاف هزینه و زمان اجتناب گردد

پروژه شهری ، تونل نیایش ، منشا واثرریسک ، مدیریت ریسک ، راهکار