مهدیه نخعی - کارشناسی ارشدجغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان
مریم کریمیان بستانی - استادیاردانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان

شهرهای جدید ، مهم ترین و بهترین پدیده عصر جدید محسوب می شوند و به عنوان مظهر « تمدن جدید » به شمار می روند . پدیده ایجاد شهرهای جدید در جهان همواره در طول تاریخ به دلایل سیاسی ، امنیتی ، اقتصادی و جمعیتی وجود داشته و هم زمان با وقوع انقلاب صنعتی در اروپا و سپس آمریکا ، قانونمندی های نوینی در شهرسازی شکل گرفت . بنیاد اساسی شهرهای جدید در خودکفایی ، استقلال ، تعادل جمعیت و اشتغال است . به طور کلی ، می توان یادآور شد که منشا شهرهای جدید به دیدگاه هاورد (نظریه باغشهرها) در خصوص خودکفایی و استقلال شهرهای جدید از طریق ایجاد تعادل در زمینه اشتغال جمعیت بر می گردد . این اصل در شهرهای جدید انگلستان اجرا گردید ، ولی در مورد محله های جدید اسکاندیناوی ، هلند یا آلمان تحقق نیافت . از سوی دیگر ، می توان به شهرهای اقماری اشاره نمود که اساس آن ، وابستگی به شهرهای مادر است . بعد از انقلاب ، در ایران ، در شهرهای جدید بخاطر سرازیری جمعیتی به وجود آمدند . طرح ایجاد شهرهای جدید اقماری ، ابتدا در کمیته رفاهی کارکنان دولت از طرف وزارت مسکن مطرح شد و سپس در سال ١٣۶۴ به تصویب هیات وزیران رسید . در سال ١٣۶۶ ، ایجاد شهرهای جدید ، به تصویب مجلس رسید و اجرای آن بر عهده وزارت مسکن قرار گرفت . در سال ١٣۶۶ مطالعه شهرهای جدید ، سال ۶٧ مکان یابی شهرهای جدید و سال ۶٨ آغاز شهرسازی شهرهای جدید را شاهد بودیم . اندیشه ساخت شهرهای جدید از سال ١٣۶٧ آغاز شد و در - برنامه پنجساله اول توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی ( ١٣٧٢ ١٣۶٨ ) ابتدا ساخت دوازده و سپس ٢۶ شهر جدید پیش بینی شد . که تا زمان حال این رقم افزایش یافته است

تمدن جدید ، انقلاب صنعتی ، دیدگاه هاورد ، نظریه باغشهرها ، شهرهای اقماری