حسن سلمانیه - دانشجوی کارشناسی ارشد
محمدرضا سیاهپوش - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه شهید چمران اهواز
محمد مدرسی - استادیارگروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه خلیج فارس بوشهر

از زمان آغاز انقلاب صنعتی (از حدود سال 1750 ) غلظت گازهای گلخانهای مانند دی اکسیدکربن(CO2 متانCH4و اکسید نیتروس به ترتیب 31و150و16درصدافزایش یافته است. این گازها باجذب اشعه مادون قرمز خورشید دمای اتمسفر را افزایش داده که باعث ایجاد تغییرات اقلیمی شامل افزایش دما و به تبع آن تغییر الگوی بارندگی و تابش خورشیدی می شود، لذا امروزه با افزایش در غلظت این گازها پدیده گرم شدن جهانی در حال وقوع است. گندمTriticum aestivum L.)ازسازگارترین گونه های غلات است که در محدوده وسیعی از شرایط آب و هوایی جهان کشت می شود. دما یکی از عوامل بسیار مهمکنترل کننده رشد و نمو این گیاه می باشد. در این خصوص آزمایشی با هدف بررسی تأثیرپذیری عملکرد دانه و سایر صفات مورفولوژیک 80 ژنوتیپ گندم تحت شرایط تنش گرما انجام شد. بر اساس نتایج آمارتوصیفی مشخص شد که میانگین تمامی صفات تحت شرایط تنش گرما کاهش پیدا کرده است که بیشترین میزان کاهش مربوط به دو صفت عملکرد دانه و بیوماس میباشد. بطوریکه تحت تأثیر دمای بالا عملکردگندم بیش از 71 درصد و بیوماس گیاه بیش از 69 درصد کاهش یافت. این تحقیق خطر تأثیرپذیری شدید محصول گیاه استراتژیک گندم از دمای بالا را آشکار ساخت

افزایش دما ، گازهای گلخانهای ، گندم ، عملکرد دانه