محمدرضا قربانی - هیئت علمی دانشکده علوم دامی و صنایع غذایی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین
محمدرضا جمالی - دانشجوی کارشناسی ارشددانشکده علوم دامی و صنایع غذایی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین
فاطمه خلیلاوی - دانشجوی کارشناسی ارشددانشکده علوم دامی و صنایع غذایی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین

اخیرا، انتشار گازهای گلخانهای به یکی از نگرانیهای بزرگ در سراسر جهان تبدیل شده است. دامهای نشخوارکننده از طریق تولید متان در حین تخمیر طبیعی در شکمبه، باعث افزایش گازهای گلخانهای می-شوند. در طول دهههای اخیر، این فرضیه مطرح شده است که آیا میتوان از ترکیبات ثانویه گیاهی به عنوان افزودنیهای غذایی ایمن جایگزین ترکیبات شیمیایی، جهت مهار متانوژنزهای داخلی استفاده کرد؟ بالغ بردویست هزار ساختار متفاوت برای ترکیبات ثانویه گیاهی شناسایی شده است. برخی از گیاهان یا عصارههای آنها، غلظت بالایی از ترکیبات ثانویه فعال نظیر ساپونینها، تاننها، اسانسها، ترکیبات ارگانوسولفوره،فلاونوئیدها و بسیاری از متابولیتهای دیگر را دارند که میتوانند تولید متان را در شکمبه مهار کنند. ساپونینها احتمالا با مهار پروتوزوآهای شکمبه و نیز با کاهش تعداد و فعالیت متانوژنزهای شکمبه باعثکاهش تولید متان میگردند. تاننها ممکن است با مهار مستقیم متانوژنزها و نیز با مهار رشد پروتوزوآ این عمل را انجام دهند. اسانسها، ترکیبات ارگانوسولفوره و فلاونوئیدها بصورت مستقیم متانوژنزها را تحت تاثیرقرار میدهند؛ و احتمالا اثر آنها در کاهش پروتوزوآ و به تبع آن تولید متان جزعی است. ساختار شیمیایی و وزن ملکولی ترکیبات ثانویه گیاهی و ترکیب شیمیایی جیره ممکن است اثرات این ترکیبات بر تولید متان را تحت تاثیر قرار دهد.

ترکیبات ثانویه گیاهی ، متانوژنزها ، آلودگی زیست محیطی