احمد دزیانیان - استادیار بخش تحقیقات گیاه پزشکی مرکز تحقیقات کشاورزی استان سمنان (شاهرود)
الهیار جلالی - کارشناس بخش تحقیقات گیاه پزشکی مرکز تحقیقات کشاورزی استان سمنان (شاهرود)

پسته ایران با سطح زیر کشت 365 هزار هکتار و با تولید حدود 300 هزار تن پسته خشک یکی از محصولات مهم باغی و تجاری کشور بشمار می رود. پسیل پسته Agonoscena pistaciae از خانواده psyllidae و زیر خانواده Rinocolinae به عنوان مهمترین آفت پسته در کشور شناخته میشود. تراکم جمعیت پوره و حشرات کامل پسیل پسته موجب مشکلات زیادی در تشکیل و توسعه مغز پسته و ریزش برگ خواهد گردید. بر اساس مطالعات انجام شده در دهه اخیر نوسانات جمعیت پسیل پسته تابع متغیر هایی نظیر مصرف غیر استاندارد و متراکم سموم شیمیایی، بروز پدیده مقاومت در آفت، کاهش جمعیت دشمنان طبیعی و افزایش سطح زیر کشت پسته ارزیابی میشود. اثرات مخرب زیست محیطی کاربرد متراکم سموم شیمیایی در باغات پسته بر روی اجزاء زیست بومهای کشاورزی خصوصاً دشمنان طبیعی قابل تامل ونگران کننده می باشد. به عبارت دیگر زنبور پارازیت پسیل پسته Prionomitus nr mitratus Dalman از خانواده Encyrtidae با پتانسیل پارازیتیسم 70 % درگذشته (سال 1379 )، امروزه بندرت در باغات پسته دامغان یافت میگردد. همچنین تغییرات آب و هوایی نظیرخشکسالی های سالیان اخیر و افزایش میانگین درجه حرارت کره زمین (Global warming) موجب اثر سیرژیستی بر روی نوسانات جمعیت پسیل پسته گردیده است.

پسیل پسته، Agonoscena pistaciae|، نوسانات جمعیت، عوامل محیطی، دشمنان طبیعی