رضوان غلامی - دانشجوی کارشناسی ارشد ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان، گروه کشاورزی ، دامغان، ایران

گیاهان دارویی به دلیل تولید متابولیتهای ثانویه و اهمیت بسیاری که در مصارف پزشکی، صنایع آرایشی و بهداشتی ونیزصنایع غذایی دارند، بسیار مورد توجه هستند. تولید متابولیت ثانویه گیاهی با خصوصیات دارویی در شرایط آزمایشگاهی، فواید زیادی در مقایسه با استخراج این ترکیبات از گیاهان، تحت شرایط طبیعی دارد.کنترل دقیق پارامترهای مختلف، سبب میشود که کیفیت مواد متابولیت های ثانویه در طول زمان تغییر نکند. در حالی که در شرایط طبیعی مرتبا تحت تاثیرشرایط آب و هوایی و آفات است. تحقیقات زیادی در زمینه استفاده از کشتهای سوسپانسیون و سلولگیاهی برای تولید متابولیتهای ثانویه صورت گرفته است. از جمله ابزار هایی که برای کشت وسیع سلول های گیاهی به کار رفته اند، بیوراکتورها هستند. بیوراکتورها، مهمترین ابزار در تولید تجاری متابولیت- های ثانویه از طریق روشهای بیوتکنولوژیک، محسوب میشوند. بیوراکتورها دارای مزایایی در تولید مواد در بافتهای گیاهی هستند که باعث ایجاد کنترل بهتر برای تولید انبوه کشت های بافت گباهی در جهت تولید ترکیبات زیست فعال، قابلیت تثبیت شرایط در مراحل مختلف کشت سلولی، افزایش جذب مواد غذایی به وسیله شرایط واکشت و افزایش مقدار محصول. تولید گیاه به طور تجاری از طریق کشت جنین و بافت سلولی با استفاده از بیوراکتورها نوید بخش تکثیر صنعتی گیاهان است.ریشه کشت شده در بیوراکتورها قادر به آزادسازی ترکیبات فعال دارویی از جمله داروهای ضد سرطان از گونههای مختلف تاکسوس در محیط مایع می باشد که ممکن است در تولید انبوه جهت استفاده هایی دارویی استخراج شود. این مقاله مروری است بر کاربرد مختلف بیوراکتورها در تولید تجاری متابولیت ثانویه میباشد.

تولید تجاری متابولیتهای ثانویه، کشت سلولی، بیورآکتورها، گیاهان دارویی