فاطمه السادات طباطبایی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان، گروه گیاهپزشکی، دامغان، ایران
آیت اله سعیدی زاده - دانشگاه شاهد، گروه گیاهپزشکی
علی اسکندری - دانشگاه زنجان، گروه گیاهپزشکی
فاطمه جمالی - دانشگاه خلیج فارس، دانشکده کشاورزی

در این بررسی، تاثیر برهمکنش مایه زنی نماتد مولد غده (Meloidogyne javanica) جمع آوری شده از گلخانه ها و مزارع خیار ورامین و گرمسار و باکتری Rhizobium leguminosarum bv. Phaseoli جمع آوری شده از مزارع لوبیا چشم بلبلی ورامین در شرایط گلخان های و بر روی گیاهان لگومینوز (نخود ایرانی، نخود فرنگی ، لوبیا، عدس) مورد بررسی قرار گرفت. گیاهان رقم در گلدانهای حاوی یک کیلوگرم خاک سترون پرورش یافت و بسته به تیمار به خاک هر گلدان 3000, 2000 لارو سن دوم نماتد و یا 2 میلی لیتر سوسپانسیون باکتریایی حاوی 10 سلول (cfu)در هر میلی لیتر مایه زنی شد. آزمایش با ده تیمار شامل: کنترل (فاقد نماتد و باکتری)، نماتد ( 2000 لارو)، نماتد ( 3000 لارو)، باکتری، باکتری+ دو هفته بعد نماتد ( 2000 لارو)، باکتری+ دو هفته بعد نماتد ( 3000 لارو)، نماتد ( 2000 لارو)+ دو هفته بعد باکتری، نماتد ( 3000 لارو)+ دو هفته بعد باکتری، باکتری+نماتد ( 2000 لارو) همزمان، باکتری+نماتد ( 3000 لارو) همزمان در سه تکرار در قالب طرح آزمایشی کاملاً تصادفی انجام گرفت. دو ماه پس از مایه زنی تعداد گره و ماده بالغ نماتد و وزن تر ریشه و ساقه و تعداد گره های باکتریایی روی ریشه شمارش گردید. نتایج نشان داد که مایه زنی باکتری به تنهایی در مقایسه با بقیه تیمارها باعث افزایش وزن تر ریشه ، وزن تر ساقه ، تعداد گره های باکتریایی، در ریشه نخود ایرانی نسبت به سایر لگوم ها شد. در این تیمارها حضور باکتری، جمعیت نماتد را در مقایسه با تیمار تنها نماتد کاهش داد. این یافته ها می تواند در مدیریت نماتد گره ریشه در لگومینوزها مد نظر قرار گیرد.

لگوم، نماتد، ریزوبیوم، خاک