لاله فقیه عبداللهی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
همت اله پیردشتی - دانشیار گروه زراعت و اصلاحنباتات، پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری کشاورزی طبرستان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
یاسر یعقوبیان - دانشجوی دکتری زراعت، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان

آلودگی خاک به فلزات سنگین نتیجه بسیاری از فعالیتهای بشری نظیر استخراج و ذوب فلزات و کاربرد کودها،سموم و قارچکشهای کشاورزی میباشد که سلامتی بشر و زیستبوم را به خطر میاندازد. از طرفی مطالعات زیادی نشان دادهاند که کاربرد میکروارگانیسمها میتواند به طور معنیداری سمیت فلزات سنگین را کاهش دهد. به همین دلیل در آزمایشی تحت شرایط آزمایشگاهی جوانه زنی بذر شوید Aniethum graveolens در سطوح مختلف نیترات مس (صفر, 40, 80 و 120 میلیگرم درلیتر) و تیمارهای بیولوژیکی بذر (شاهد، قارچ ، Trichoderma viren باکتریهای آزوسپریلیوم+ازتوباکتر و تلفیق تریکودرما و باکتری)به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار مورد بررسی قرار گرفت. در این پژوهش صفات مرتبط با جوانه- زنی نظیر درصد جوانه زنی، شاخص بنیه وزنیگیاهچه، ضریب آلومتری، طول ریشه چه و ساقه چه، طول گیاهچه، نسبت طول ریشه چه به ساقه چه و وزن تر و خشک گیاهچه اندازهگیری شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس و مقایسه میانگین تیمارها نشان داد که حداکثر درصد جوانهزنی و طول ساقهچه در سطوح 0 و 40 میلیگرم بر لیتر نیترات مس مشاهده شد. حداکثر طول ریشه چه و گیاهچه (به ترتیب 1/15 و 5/77 میلی متر) در سطح صفر میلی گرم بر لیتر مس مشاهده گردید. اثر قارچ تریکودرما و باکتریهای محرک رشد مورد استفاده در این پژوهش در غلظتهای مختلف مس مشابه بود و برهمکنش معنیداری از این نظر مشاهده نشد.

جوانه زنی، قارچ تریکودرما، آزوسپریلیوم، ازتوباکتر، مس، شوید