لیلا زرندی میاندوآب - گروه زیست شناسی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریزگروه زیست شناسی، دانشگاه گلستان، گرگان
محمدامین حجازی - پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی غرب و شمالغرب کشور، تبریز
محمدباقر باقریه نجار - گروه زیست شناسی، دانشگاه گلستان، گرگان
نادر چاپارزاده - گروه زیست شناسی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز

اخیراً کشت در مقیاس وسیع ریز جلبک ها برای تامین نیازهای متنوع بشر امروزی مورد توجه و استفاده قرار گرفته است. ایران بدلیل شرایط اقلیمی ویژه برای بهره برداری و بیو فارمینگ ریز جلبک های آب شیرین و شور در کشت های وسیع )سیستمهای باز یا بسته( مناسب می باشد. جلبک تک سلولی دونالیلا سالیناDunaliella Salinaبه دلیل تولید و ذخیره سازی متابولیت های اولیه و ثانویه )برای مثال بتا کاروتن، گلیسرول و لیپید( گزینه مناسبی برای تولید و استحصال صنعتی مواد مذکور می باشد. جهت کشت صنعتی این جلبک نیاز به تامین اولیه مقدار متنابهی سلول با صرف هزینه و وقت کمتروجود دارد. به منظور دستیابی به معادله رشد بهینه این جلبک در شرایط مشابه محیطی، آزمایشی با سطوح مختلف سه فاکتور شوری، نیترات و دما با روش رویه سطح پاسخ طراحی و اجرا شد. با استفاده از داده های تجربی حاصل از اندازه گیری رشد سلولها پس از یک هفته قرار گرفتن در شرایط آزمایش، مدلی برای رشد ماکزیممD. salinaپیشنهاد شد. در مدل پیشنهادی بیشترین میزان رشد می تواند در شوری 2 مولار نمک، نیترات 3 میلی مولار و دمای25درجه سانتیگراد حاصل شودمحتوی گلیسرول بعنوان ترکیبی شاخص برای تحمل شرایط دشوار در دمای25درجه سانتیگراد نسبت به دماهای بالاتر بصورت قابل ملاحظه ای کم بود. در حالیکه محتوی قند های محلول در دماهای بالاتر افزایش نشان داد. مدل پیشنهادی نشان می دهد دستیابی به بیشترین میزان رشدD. salinaدر کشت های باز به راحتی امکان پذیر و مقرون به صرفه است.

دونالیلا سالینا، بهینه سازی، رشد، گلیسرول، قند محلول