علی درینی - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی جنوب استان کرمان
شاهین واعظی - عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر

گونه ماش Vignia Radiata یک لگوم دانه ای است که بهصورت گسترده در مناطق گرمسیر ونیمهگرمسیر کشت می شودومنبع غنی از پروتئین می باشد. هرچند که ماش بومی ایران نیست ولی از آنجاکه مدتهای مدیدی در ایران کشت میشود ؛ بهنظرمیرسد تودههای بومی این گیاه درهرمنطقه به دوراز مناطق دیگر کشت این گیاه، جوامع متفاوت و متنوعی را از لحاظ ژنهای باارزش زراعی بهوجود آورده باشند، همزمان با معرفی ارقام اصلاح شده وبا پتانسیل برتر از لحاظ تولید و همچنین تغییر سیستم کشاورزی سنتی در مناطق دوردست به کشاورزی مدرن احتمال فرسایش ژنتیکی وحذف تدریجی تودههای بومی که ممکن استاز لحاظ سایرژنهای باارزش سازگاری ویا مقاومت به استرسهای زنده وغیرزنده غنی باشند؛ وجوددارد. لذا اجرای این پروژه در راستای سیاستگذاری بخش تحقیقات ژنتیک و ذخایر توارثی گیاهی درجهت شناسایی مکانهای کشت و جمع آوری نمونه بذورماش اجرا گردید. این جمع آوری براساس فاز جستجو و نمونه برداری از توده های شناسائی شده انجام گرفت. ابتدا در فصلمناسب به مناطق مورد نظر عزیمت نموده و پس از شناسایی مزارع ماش، در موعد مقرر به مناطق مورد نظر مراجعه نموده و نسبت به جمع آوری نمونه مطابق دستورالعمل مربوطه اقدام گردید. نمونه های جمع آوری شده در هر سال به همراه فرم تکمیل شده بهبانک ژن گیاهی ملی درکرج ارسال گردید. طی 4 سال اجرای آزمایش از شهرستان های جنوبی استان کرمان که مزارع کوچک و پراکنده ماش در آنها وجود داشت بازدید و مجموعا تعداد 23 نمونه جمع آوری و ارسال گردید . بیشترین تعداد نمونه جمع آوری شده در حوزه شهرستان عنبرآباد با تعداد 3 نمونه و کمترین آن در حوزه شهرستان های رودبار جنوب و کهنوج با تعداد 2 نمونه بود.

تودههای ماش، ژرمپلاسم، تنوع آگرومورفولوژیکی، ذخایرژنتیکی، جنوب کرمان، vignia radiate