رمضان سرپرست - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مازندران
سیف الله روحانی - کارشناس مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مازندران

این مطالعه بصورت دوآزمایش جداگانه )آزمایش دیم وآزمایش دیم با آبیاری تکمیلی( بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار درمزرعه کشاورزی )سلطان آباد و ضیاء آباد( از مناطق حومه گرگان اجرا گردید. نتایج تجزیهواریانس نشان داد، تیمارتراکم )فواصل ردیف( اثربسیار معنی داری برروی عملکرد سبز دانه وغلاف داشته است. با افزایش فواصل ردیف از 40 به 30 سانتی متر عملکردکاهش می یابد، به طوری که بیشترین عملکرد غلاف سبز و دانه سبزمربوط به فاصلهردیف 40 سانتی متربه مقدار 64662 و 6784 کیلو گرم درهکتار وکمترین عملکرد غلاف سبز و دانه سبز مربوط به فاصله ردیف 3063( سانتی متر به مقدار 8467 و 6363 کیلوگرم درهکتار بوده است. اختلاف بین ماکزیمم و مینیمم عملکرد غلاف سبز 5699 67درصد( و بین دانه سبز) 64 درصد( 7663 کیلوگرم درهکتار بوده است. بیشترین ارتفاع بوته ) 64 سانتی متر( و بیشترین تعدادغلاف در بوته7/7مربوط به فاصله ردیف 30 سانتی متربوده است. برترین ژنوتیپ دراین شرایط در هر دو منطقه سلطان آباد و ضیاء آباد مربوط به رقمhungry(بوده است که از نظر عملکرد غلاف سبز و دانه سبز به ترتیب با 66666 و 8078 کیلو گرم در هکتار نسبت به رقمGreen arrow63 و 26 درصد عملکرد بیشتری داشته است

نخود فرنگی، فاکتوریل، فواصل ردیف، عملکرد، غلاف