شاهین حاجی قهرمانی - دانشگاه محقق اردبیلی- دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی مغان

فسفر یکی از عناصر معدنی است که مطالعات زیادی بر روی آن صورت گرفته و در عملکرد های بدن دارای نقش بسیارحیاتی است. در تغذیه نشخوارکنندگان فسفر نقش اساسی را در تولید گاو شیری ایفا می کند. در بدن حیوان در حدود 35 درصد ازفسفر در اسکلت یافت می شود که نقش اصلی آن در تشکیل استخوان ها و دندان است. کمبود فسفر نسبت به تمامی عناصر معدنی دیگر بسیار گسترده است و زندگی گله گاوان را تحت تأثیر قرار می دهد. میزان فسفر در جیره غذائی باید با کلسیم کافی وویتامینDمتعادل شود تا رشد، تولید، آبستنی و شیرواری در گاو حاصل شود. چالش اصلی برای طرح ریزی یک جیره با میزان فسفر کافی است به گونه ای که نیاز های غذائی گاو تأمین گردد در حالیکه ترشح فسفر به محیط بیرون به حداقل برسد. برخی از مقالات وجود ارتباط میان جذب فسفر و ترشح آن را در گاو شیری بررسی کرده اند. گاوان جوان و حیوانات در حال رشدنسبت به گاوان بالغ به میزان بیشتری فسفر نیاز دارند. حیوانات آبستن و شیروار نیز فسفر بیشتری نسبت به بقیه نیاز دارند. میزانمورد نیاز فسفر برای انرژی نگهداری، رشد، شیرواری و آبستنی به فاکتور های بسیاری وابسته است. برای گاوان شیری نسبتکلسیم به فسفر حیاتی بوده و2/4 به 7 در گاو شیروار است. فسفر عملکرد تولید مثل را در سیکل تولید مثل افزایش می دهد دوره های نامنظم فحلی می تواند در ارتباط با کمبود فسفر به میزان متوسط باشد. ناباروری حاصل در اثر سطح حاشیه ای فسفر وآن استروس در نتیجه سطح پائین تر از حد معمول فسفر است. افزایش فسفر سبب افزایش میزان باروری، میزان گوساله زائی، میزان رشد گوساله شده و در صورتی که در مرتع استفاده شود ظرفیت چرا را با لاتر می برد

فسفر، جیره غذائی ، گاو شیری، باروری