فخرالدین ایرانپور - کارشناس ارشد مرکز تحقیقات هواشناسی همدان
عبدالرضا زندی - مدیر کل هواشناسی استان همدان

کلیما توریسم امروزه به عنوان بخش زیرساخت در توسعه صنعت توریسم مورد توجه برنامه ریزان، پژوهشگران و دست اندرکاران امور گردشگری است، تاثیر هوا و اقلیم نه تنها به پیدایش توریسم می انجامد، بلکه سبب تقاضای خدمات توریستی می شود. با توجه به اهمیت صنعت گردشگری، لزوم شناخت شرایط اقلیمی مطلوب و نامطلوب جهت گردشگران داخلی و خارجی امری ضروری است. مشخصات کلی از آب و هوای مقصد و تغییرات روزانه، ماهانه و فصلی دما، بارش، رطوبت، تابش، باد و سایر عناصر آب و هوایی برای مقصد گردشگری از اطلاات مهم محسوب می شود تا متقاضی بتواند متناسب با آن برنامه ریزی خود را از نظر زمان حرکت، نوع لباس و تجهیزات مورد نیاز انجام دهد. تغییرات شرایط آب و هوا در طی زمان و مکان از شاخص های مهم و تاثیرگذار امر گردشگری محسوب شده و از تاثیرگذلری بالایی برخوردار است. در این پژوهش عناصر و پدیده های جوی و اقلیمی محدود کننده گردشگری و عوامل جوی موثر بر صنعت گردشگری شناسایی شده تا در اختیار گردشگران قرار دهیم. بدین منظور جهت بررسی آسایش اقلیمی عوامل جوی موثر بر صنعت گردشگری مانند تعداد روزهای یخبندان، دمای هوا، بارندگی های استان و غیره از مرکز آمار مرکز تحقیقات هواشناسی همدان دوره آماری 33 ساله (20000-1968 میلادی) استخراج و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. و عناصر جوی محدود کننده گردشگری و بلایای طبیعی استان مانند طوفان تندری ، روزهای همراه با برف و یا مخلوط برف و باران، خشکسالی، تعداد روزهای همراه با گردو خاک، بهمن، کولاک برف، روزهایی با دید افقی مساوی یا کمتر از دو کیلومتر، تگرگ، سرمازدگی و یخبندان، رگبار شدید، سیل، زلزله، رانش زمین، وزش بادهای شدید، پوشش ابری و ساعات آفتابی و از طرفی آمار و داده های پدیده های جوی و اقلیمی محدود کننده گردشگری و بلایای طبیعی بر حسب آمار و اطلاعات دریافت از دبیرخانه کاهش آثار بلایای طبیعی وزارت کشور در طول 10 سال(1990-2000) که آمار آن موجود بوده مورد تحلیل و بررسی واقع شده است. برخی از پدیده های جوی و اقلیمی در سطح استان همدان به عنوان عامل محدودیت تلقی می شود و وقوع آنها ممکن است موجب رکود و یا گسست فعالیت ها شود که به تحلیل آنها مبادرت شده است.

آسایش اقلیمی، بلایای طبیعی، گردشگری، عناصر اقلیمی، همدان