محبوبه خراسانی - استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد

این مقاله سعی دارد، دیدگاه شاعر سبک هندی، یعنی وفا را در باره ی چند ایالت مهم از جمله : کشمیر- دکن- گجرات و قندهار بازگو کند و سپس به بررسی این مناطق از نظر اجتماعی - فرهنگی- تاریخی از دیدگاه دیگر شاعران و نویسندگان بپردازد، و همچنین اشاره کند که آیا شباهتی بین شهرهای مهم هند و ایران مانند: شیراز- اصفهان و خراسان وجود دارد؟ و اگر شباهتی هست از چه نظر ؟ و دیگر اینکه از دیدگاه وفا و دیگر شاعران کدام یک از ایالت ها برتری فرهنگی، ادبی و اشتراک بیشتر با شهر های مهم فرهنگی، ادبی ایران دارند؟ وفا در دیوانش به مناطقی نظیر شیراز- اصفهان و خراسان نیز اشاره داشته است که حاکی از ارتباط و اشتراک تنگاتنگ بین سرزمین هند و ایران است. پس از انجام تحقیقات و بررسی کامل دیوان، این نتیجه بدست آمد که ایران و هندوستان از دیر باز علاوه بر خویشاوندی های قومی- زبانی- اشتراکات فرهنگی و ادبی بسیاری نیز داشته اند و سرزمین های دهلی و خراسان محل تبلور اطلاعات فرهنگی ادبی این دو سرزمین می باشند و کشمیر برتری خاصی نسبت به تمامی این مناطق دارد و هم شباهتی بیشتر با ایران، که این نه تنها دیدگاه وفا نسبت به این منطقه است، بلکه اکثر نویسندگان و شاعران بر این نظر هم عقیده هستند.

دیوان وفا- ایان- هندوستان- اشتراک فرهنگی- ادبی- کشمیر