فاطمه پیروزی - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان

منطقه گردشگری سفیدکوه خرم آباد با مساحتی برابر با 69500 هکتار ابتدا در سال 1347 به عنوان شکار و تیراندازی ممنوع تحت حفاظت قرار گرفت و در سال 1369 به منطقه حفاظت شده ارتقاء یافت. منطقه دارای اقلیم مدیترانه ای معتدل است. سفیدکوه با داشتن وضعیت توپوگرافی خاص و رودخانه های پرآبی نظیر کریه و کشکان یکی از زیستگاههای باارزش جانوران در غرب ایران محسوب می شود که 138 گونه جانوری در این منطقه کوهستانی شناسایی شده اند. این منطقه در گذشته به دلیل داشتن انواع حیات وحش از جمله کل و بز و قوچ و میش از اهمیت فوق العاده ای برخوردار بوده که به مرور زمان بر اثر شکار بی رویه تعداد آنها تقلیل یافته است. پوشش گیاهی مرغوب و متراکم در قسمتهای تپه ماهوری محیط مناسبی جهت ادامه حیات پستانداران علفخوار بوده و مناطق صخره ای وجود ستونهای صعب العبور زیستگاههای بسیار مناسبی جهت زیست کل و بز بوده و این منطقه در گذشته خاستگاه گوزن زرد ایرانی شناخته شده بود. گوشتخوارانی نظیر پلنگ، خرس قهوه ای، روباه، گرک، از نمونه های قابل توجه منطقه بوده اند که وجود پلنگ و خرس سالیان متمادی است که مشاهده نشده است. در این تحقیق تعداد 9 گونه پستاندار از 6 خانواده و از پرندگان تعداد 25 گونه از 18 خانواده مختلف که وجود کبک، کبوتر و عقاب طلایی نیز قابل ملاحظه بوده اند، و نیز تعداد 9 گونه خزنده و 5 گونه دوزیست با استفاده از روش مطالعه پرسشنامه ای از مردم محلی و گردشگران و مشاهده مستقیم و استفاده از نقشه های موضوعی شناسایی شده اند. پراکنش گونه های جانوری بیشتر از الگوی پراکنش جنگل پیروی می کند. زیرا زیستگاه بسیاری از این گونه ها هستند. متاسفانه به دلایلی چون 1-تخریب جنگل به منظور تهیه چوب و هیزم 2-تخریب مراتع در اثر چرای بی رویه دام 3-کشت دیم در اراضی شیب دار کوهپایه ای 4-تعرض گسترده انسان به زیستگاههای طبیعی 5-محدودشدن زیستگاه جانوران و مسایل تغذیه ای ناشی از آن موجب گردیده حیات وحش منطقه از نظر تعداد و تنوع گونه ای کاهش چشمگیری داشته باشد.

حیات وحش، گردشگری، سفیدکوه، استان لرستان