امیر ارجمندیان - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان

این آزمایش به صورت کرت های یکبار خرد شده (اسپلیت پلات) در سه تکرار با 12 تیمار طی سال های 84 و 85 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی اکباتان (همدان) به اجرا در آمد. جهت کشت از رقم منوژرم رسول استفاده گردید. سیستم های آبیاری شامل نشتی (هیدروفلوم)، بارانی (کلاسیک) و قطره ای( تیپ) در کرت های اصلی و مقادیر کود نیتروژن در چهار سطح صفر، 120، 180 و 240 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار در کرت های فرعی قرار گرفت. در ای تحقیق اثر سیستم های آبیاری و میزان نیتروژن بر زمان بروز و شدت بیماری سفیدک سطحی چغندرقند ( Erysiphe betae) و نیز اثر هر یک از تیمارهای آزمایش بر بیماری های پوسیدگی ریشه و طوقه در مراحل گیاهچه ای و بلوغ مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد عملکرد در سیستم آبیاری کلاسیک 76/51 تن در هکتار و در تیپ 64/56 تن و عملکرد آبیاری نشتی 65/65 تن در هکتار بود. از نظر میزان آب آبیاری مصرف شده در سیستم تیپ کمترین میزان آب یعنی 8256 مترمعکب در مقایسه با نشتی و کلاسیک به ترتیب با 14503 و 12158 متر معکب حاصل شد. با توجه به میزان آب مصرف شده، ملاحظه می گردد بالاترین عملکرد و شکر قابل استحصال در سیستم آبیاری تیپ در سطح 180 کیلوگرم کود نیتروژن بدست آمده است اما این صفات برای سیستم های آبیاری نشتی و کلاسیک در سطح 240 کیلوگرم کود نیتروژن حاصل شده است. با افزایش سطح کود نیتروژن عملکرد، عملکرد شکر سفید، وزن اندام هوایی و ماده خشک اندم هوایی افزایش یافت. کمترین میزان مرگ گیاهچه و پوسیدگی ریشه در آبیاری تیپ به ترتیب با 1/91 و 3/87 درصد بدست آمد اما شد بیماری سفیدک سطحی در آبیاری کلاسیک با 40/08 درصد از دو روش دیگر کمتر بود. در رابطه با سطوح کود نیتروژن مشاهده شد کمترین درصد بیماری های ارزیابی شده در سطح نیتروژن صفر وجود دارد.

چغندقند، آبیاری، نیتروژن، بیماری، خواص کمی و کیفی، همدان