رضا شهنی دارایی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر
حسین قربانی زاده خرازی - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر
علی خان میرزایی - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد

رودخانه ها این منابع تمام نشدنی حیات و انرژی، قرن هاست که در خدمت بشر و اهداف وی قرار گرفته اند. تمدن های نخستین در کنار رودخانه ها بنا شده است و اینک در قرن 21 بحث استفاده از منابع آبی سطحی و زیرزمینی و بهینه سازی برای توسعه مصارف کشاورزی آن ها مورد توجه همگان قرار گرفته است. کنترل سیلاب های مهیب رودخانه های مذکور از زمان ساخت سدها برای جلوگیری زا تخریب زمین های کشاورزی پایین دست تاکنون سابقه خوبی داشته است. معمولا هر دو حوضه دز و کارون که خروجی آن دو،در نهایت به شهر اهواز وارد می شود، در زمان سیلاب همزمان با یکدیگر فعال شده و لذا کار کنترل سیل باید به نحوی انجام گیرد که ضمن دفع آب مازاد وکنترل مخزن از وارد آمدن خسارت به پایین دست که به شدت آسیب پذیر می باشد تا حدامکان جلوگیری بعمل آید. همانطور که قبلا عنوان گردید چون هدف از خروج آب از مخزن، کنترل مخزن و همچنین در نظر گرفتن پایین دست سد به خصوص زمین های کشاورزی پایین دست به عنوان فاکتوری مهم جهت به وجود آمدن کمترین خسارت ممکن به این منطقه می باشد لذا برآورد شدت و زمان وقوع سیلاب امری ضروری می نماید. اما از آنجایی که پس از سد مخزنی دز، سد تنظیمی دز واقع در شمال شهرستان دزفول و 20 کیلومتری پایین دست سد مخزنی دز قرار دارد، این سد با گنجایش 12 میلیون متر مکعب در زمان سیلاب نیز می تواند اثر ناچیزی بر روند خروج آب از دریاچه و همچنین حوضه پایین دست داشته باشد.

رودخانه، کنترل سیلاب، سد، زمین های کشاورزی،پایین دست