بیت الله محمودی - دانشجوی دکتری جنگلداری دانشگاه تهران
افشین دانه کار - عضو هیئت علمی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران
انسیه جعفری منش - دانشجوی کارشناسی ارشد توسعه روستایی دانشگاه تهران

در فرایند برنامه ریزی توسعه سرزمین مسائل اجتماعی در کنار فاکتورهای اقتصادی و فرهنگی به عنوان معیارهای کلیدی برنامه ریزی مطرح هستند. در این مطالعه معیارهای اجتماعی موثر در برنامه ریزی تفرجی گستره های طبیعی مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله اول معیارهای عمومی و مقدماتی برنامه ریزی تفرجی تحلیل گردید. این معیارها شامل طبیعی بودن ، مالکیت، کاربری اراضی، تقاضای تفرجی، تعدد مناطق تفرجی، زیستگاه های حساس، امنیت، ایمنی و دوری از مراکز صنعتی است. پس از مرور مطالعات داخلی و خارجی، 6 معیار اصلی و 30 زیر معیار از جنس مسائل اجتماعی تاثیرگذار به همراه کلید شاخص آنها طبقه بندی گردید. از بین معیارهای اصلی برشمرده شده برای برنامه ریزی تفرجگاه های طبیعی، معیارهای امنیت، ویژگی های فرهنگی، مالکیت، مشارکت، معیشت و جمعیت شناسی به ترتیب بیشترین اولویت را در برنامه ریزی تفرجی دارند. چهار معیار اصلی مشارکت، مالکیت ، ویژگی های فرهنگی و امنیت دارای شاخص های حذف کننده هستند که در صورت مهیا نبودن شرایط شاخص ها، انتخاب یک منطقه به عنوان تفرجگاه با چالش همراه می شود.

برنامه ریزی سرزمین، تفرجگاه طبیعی، معیارهای اجتماعی