فاطمه کاظمی - استادیار گروه باغبانی و مهندسی فضای سبز، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
نازنین حسین پور شرف شاده - دانشجوی مهندسی فضای سبز، گروه باغبانی و مهندسی فضای سبز، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

فضاهای سبز یکی از زیرساختارهای مهم شهری می باشند که می توانند بسیاری از مشکلات زیست محیطی از جمله مشکل فرسایش خاک را در سطح شهری کاهش دهند. فرسایش خاک، به دلیل شرایط اقلیمی خاص از جمله بارندگی های فراوان و مکرر، یکی از عمده ترین مشکلات در شهرهای پرباران شمال ایران می باشد. بنابراین، معرفی و به کار بردن روش های کنترل فرسایش خاک میتواند باعث جلوگیری از زیان های اقتصادی و زیست محیطی مرتبط در این شهرها شود. فرسایش خاک باعث می شود تا خاک حاصلخیز و مفید از دسترس خارج شود و نیز باعث تخریب لایه های سطحی خاک می شود. استفاده از انواع خاکپوش های غیر زنده و خاکپوشهای زنده (گیاهان پوششی) یکی از راه های اساسی برای رفع این مشکل می باشد. گیاهان پوششی، گیاهانی دارای ارتفاع کوتاه و سریع الرشد وبا عادت رشدی رونده و یا خزنده اند که عموما در مدت زمان کوتاهی، سطح خاک را می پوشانند و مانع فرسایش خاک می شوند.در این مقاله، ابتدا به بررسی وضع موجود استفاده از گیاهان پوششی در فضاهای سبز شهری در مناطق مختلف شهرداری های دو شهر ساری و گرگان، مرکز دو استان شمالی مازندران و گلستان پرداخته شد. روش تحقیق در گام اول دریافت اطلاعات از طریق ارائه پرسشنامه در بین ناظرین و پیمان کاران فضای سبز این دو شهر بود. در گام دوم به روش مشاهده ای استفاده از گونه های گیاهان پوششی در برخی فضاهای سبز عمده این شهرها بررسی گردید.همچنین نظر به اهمیت استفاده از گونه های گیاهان پوششی بومی، این تحقیق به روش مطالعه کتابخانه ای به معرفی برخی گونه های گیاهان پوششی بومی این دو استان پرداخته است. همچنین، قابلیت این گیاهان از نظر ویژگی های مورفولوژیکی، عادات رشدی،پراکنش جغرافیایی و نیز ویژگی های بصری و زیبایی شناسی به منظور استفاده در طراحی های کاشت در فضاهای سبز شهری مطرحگردید. این مقاله، فواید کاربردی برای متخصصین فضای سبز و محیط زیست شهری دارد.

گیاهان پوششی، گیاهان بومی، فرسایش خاک، طراحی کاشت، مازندران، گلستان