سیاب ممی پور - استادیار اقتصاد دانشکده اقتصاد، دانشگاه علوم اقتصادی، تهران
امیر محمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی صنایع، سیستم های اقتصادی، موسسه غیرانتفاعی الغدیر، تبریز
بیتا چراغی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی صنایع، سیستم های اقتصادی، موسسه غیرانتفاعی الغدیر، تبریز

افزایش گازهای گلخانه ای (GHG) که CO2 از مولفه های اصلی تشکیل دهنده آن به شمار می آید؛ از عمده مشکلات زیست محیطی در همه جوامع است. هدف این مقاله بررسی رابطه بین توسعه مالی، تج ارت، رشد اقتصادی، مصرف انرژی و انتشار دی اکسیدکربن در ایران برای دوره 2010-1971 می باشد. روش ARDL رابطه درازمدت بین سرانه انتشار کربن، سرانه مصرف انرژی،سرانه درآمد واقعی، مربع سرانه درآمد واقعی، باز بودن تجارت و توسعه مالی را بررسی میکند. در ادامه این مقاله، سرعت تعدیل در هر دوره به منظور بر قراری یک رابطه ی بلند مدت و همچنین آزمون های CUSUM و CUSUMQ برای اطمینان از ثبات ضرایب در مدل انجام می شود.یافته ها نشان می دهد که تجارت، رشد اقتصادی و مصرف انرژی اثر مثبت قابل ملاحظه ای بر انتشار دی اکسیدکربن دارند که تاثیر باز بودن تجارت بر انتشار دی اکسید کربن با فرضیه پناهگاه آلایندگی قابل توضیح می باشد. اما توسعه مالی اثر منفی قابل ملاحظه ای بر انتشار دی اکسیدکربن دارد.علاوه بر این، شکل U وارون منحنی زیست محیطی کوزنتس در شرایط ایران مورد تأیید نیست.

انتشار دی اکسیدکربن، توسعه مالی، الگوی خود رگرسیون برداری با وقفه های توزیعی، منحنی زیست محیطی کوزنتس،فرضیه پناهگاه آلایندگی