فاطمه محمدی فرتخونی - کارشناس ارشد رشته زیست شناسی علوم جانوری دانشگاه پیام نور اصفهان
محمد فضیلتی - دانشیار گروه بیموشیمی و عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور اصفهان
علی نوری - استادیار گروه زیست شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد فلاورجان اصفهان
مسعود ایزد نژاد - پاتولوژیست پزشک قانونی اصفهان

با توجه به نسبت فوق العاده بالای سطح به حجم در ذرات نانو نسبت به اندازه های معمولی، نانو ذرات سمیت بیشتری دارند و با مکانیسیم استرس اکسیداتیو باعث آسیب رساندن به سلول های انسانی و حیوانی می شوند. نانو دی اکسید تیتانیوم با دارا بودن قابلیت های متفاوتی مانند اکسیداسیون قوی، زیست سازگاری، ویژگی های فتوکاتالیستی در گستره وسیعی از علوم مانند دارویی، آرایشی، پزشکی و مهندسی کاربرد فراوان یافته است. بنابر این با وجود بهره برداری فراگیر از نانو TIO2 بررسی نحوه توزیع و سمیت آن ها در بدن جانداران اهمیت ویژه ای دارد. بنابر این در تحقیق حاضر، اثر یازده بار تزریق داخل صفاتی دوزهای مختلف (mg/kg30,50) از نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم (آناتاز، 18 نانومتر) بر میزان هورمون های جنسی و ساختار بافتی بیضه، مورد بررسی قرار گرفت. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که در میزان هورمون های LH و تستسترون تغییرات معنی داری نسبت به گروه شاهد ایجاد شد که وابسته به دوز نمی باشد اما هیچ اختلاف بافتی در بیضه ها و تعداد اسپرماتوگونی ها، اسپرماتوسیت ها و اسپرماتیدها ایجاد نشد. بنابر این با توجه به نتایج ضد و نقیض محققین مختلف در این زمینه، انجام تحقیقات بیشتر در مورد اثرات سمی نانوذرات TIO2 بر غدد جنسی بسیار ضروری است.

نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم، اسپرماتوژنز، رت