بررسی هویت فراموش شده کالبد فضایی بازار سنتی ایرانی

معماری یک پدیده است؛ برای زاده شدن اش بذری لازم است و برای پرورانیدن اش باید تغذیه شود به هر کجا که زاده شود، به رنگ خاک و طعم آب همان جادر می آید و،با گذر زمان،می میرد، اگر دگرگون نشود به تعالی نرسد پرداختن به نکته های هنر امروز،بدون شناختن نکته های هنرگذشتگان کامل نیست.وادراکنکته های هنر گذشتگان نیز دیده ای تیزبین می خواهد و ذهنی جستجوگر که تاریکی ها را بشکافد و رمز و رازها را کشف کند. در معماری ایران ارزشهای پایدارفراوان است،ولی آموزشهای معماری امروز، امکان دریافت بسیاری از آنها را سلب نموده است. الهام از گذشته در معماری تقلید اشکال این یا آن دوره نیست، معنایشدرک و فهم کارهای هنری گذشته و ادامه راهی است که هنرمندان گ ذشته رفته اند. و فقط در چنین صورتی گنجینه هنر گذشته می تواند به غنای هنر امروزبیافزاید. هنرمند سنتی فورم هنری بیرونی را در سایه الهامی می آفریند که از روح می گیرد فورم به این شکل قادر خواهد بود انسان را به حالات عالی تر وجود و در نهایت به وحدت برساند.فضاهای داد و ستد و تجارت همواره رکنی اساسی در ساختار کالبدی شهرها بوده و بازارهای سنتی همواره به عنوان قسمتی از نمود فرهنگی شهرهاو قوم های مختلف مطرح بوده اند. آنچه از معنی سنتی بازار بر می آید، بازار عبارت است از دو راسته دکان در مقابل یکدیگر، که غالبا سقفی آنها را به هم پیوند می دهد. و بافت ویژه ای را تشکیل می دهند که بناهایی از قبیل کاروانسرا، تیمچه، دربند، چهارسوق، مسجد، مدرسه، آب انبار و مانند آنها از ملحقات آن به شمار می آیند.آنچه سعی شده در این مقاله به آن پرداخته شود سعی بر بازخوانی مراتب معماری و زبان معماران سنتی ایرانی خواهد بود.در واقع جوهره فکری مطرح در طراحیبازارهای سنتی، مساله ای است که کشف آن ما را در انجام انتخابهای مختلف در مسیر طراحی می تواند یاری دهد، در این نوشتار تلاش بر این بوده تا بر آن نظام معنایی که در طراحی بازار وجود داشته پرداخ ته شود و سعی شده جوهره فکری موجود در معماری سنتی و معمار سنتی و معماری بازار سنتی مورد بررسی و کندوکاو قرار گیرد

Keywords:

سنت , معماری سنتی , معماری بازارسنتی ایرانی , مبانی فکری مطرح در کالبد فضایی بازار سنتی