راهله رازقی حسینی - کارشناس معماری
سلمان پندی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری

در طول تاریخ شاهد آن بوده ایم که فضاهای زیرزمینی برای اهداف مختلفی برای انسان و موجودات قابل استفاده بوده اند . مکان هایی که غالبا بناهای تاریخی معماری یا مراکز مذهبی ما در دوران باستان بوده اند. تاریخ زیرزمین، بافت و محتوا آن در گذشته قرار گرفته است وهمچنین نقش سرپناه که متعاقبا معانیمثبت بیشتری را به همراه دارد مانند ایمنی و امنیت وحفاظت. اما با نگاهی به معماری معاصر این مسئله کاملا مشهود است که معماری زیر زمینی که از آن می توان به عنوان یک فرصت تلقی کرد دچار بی مهری و بی تفاوتی شده است. این مقاله در تلاش است فرصت به ظهور رساندن مجدد مفاهیم معماری از دست رفته با توجه به معماری اجتماعی امروز، در زمینه شناخت و رشد و ترقی بیشترنوع شناسی این موضوع گامی بردارد. این متن تحقیقی است به روی ساخت و سازهای زیرزمینی،معنویت، میدان دید و مجسم کردن حضور از طریق محدودیت فیزیکی داخلی و پیکربندی شکل فضایی وروشنایی طبیعی. ودر نهایت رسیدن به نگاهی متفاوت به ضرورت ایجاد تکنیکی برای بیرون کشیدن و مجسم کردن فضاهای زیر زمینی در حین حفظ قابلیت های فضایی با ارتباط روحانی مکان های زیر زمینی است

معماری، زیرزمین، معنویت، حضور، شکل فضایی، روشنایی طبیعی