آرمین جعفری - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر
امید رهایی - استادیار دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی دکترای معماری

با توجه به قدمت تاریخی شهر بشرویه و اینکه سنگ بنای اولیه آنرا به عنوان شهر برپا کرده اند و ساخت و ساز را بر مبنای فرهنگ شهرنشینی دیده اند، و نیز باتوجه به سلامت نمونه های فراوانی از الگوهای مختلف معماری مسکونی در این شهر تاریخی، ضرورت بررسی این نمونه ها اثبات می شود. در این مقاله از پدیدارشناسی معماری که بررسی نمونه های واقعی معماری را همراه با تحقیقات میدانی برای یافتن کارکرد دقیق هریک از فضاها در تحلیلهایی آتلیه ای تبدیل به نقشه و تصویر کرده است، کمک گرفته شده است. مقصد نهایی از چنین تحقیقی، دستیابی به سیر تکاملی گونه مسکونی این شهر )با توجه به فراوانی نمونه ها و الگوها( و از آن رهگذر ویژگی های مطلوب در معماری مسکونی این خطه از اقلیم کویر بوده است. در این راستا، نمونه هایی از میان گزینه های بیشتر گونه های موجود در محل انتخاب شده و با تحلیل های آتلیهای- که شیوه سازماندهی و آرایش فضاها در پیرامون میانسرا همراه با پیمون های مختلفی که برای حیاط مرکزی در نظر گرفته شده است، معیارهای اصلی آن بوده است- دسته بندی هایی صورت گرفته و ازساده به پیچیده چند مرحله تکاملی برای معماری مسکونی محل در نظر گرفته شده است که البته از نظر تقدم و تأخر زمانی جای بحث دارد. لیکن در تمام این الگوها، ردپای ذائقه و درخواست های یکسان و ایده هایی ثابت برای شکل دهی به معماری مسکونی وجود دارد. در نهایت، هدف این تحقیق دریافت فاکتورهای مورد پسند و نیاز این اجتماع برای شکل دهی به طرح های آینده می باشد.

اقلیم، الگوی مسکن، شهر تاریخی، بشرویه، تحول، گونه شناسی، سازماندهی فضا