بیتشهر: تاثیر تکنولوژی سایبر بر معماری و شهرسازی

اگرچه امروزه عنوان اینترنت، شبکه، یا شبکه جهانی نامی بسیار آشنا و میزان کاربرد آن در هر لحظه در حال افزایش است، هنوز و همچنان موضوعی تازه و نو می نماید؛ آنچنان نو که نمی توان اثرات و تبعات آن را با هیچ چیز دیگری در تاریخ بشر مقایسه کرد.تا پیش از دستیابی به الکتریسیته و به تبع آن دستیابی به امکان انتقال سریع اطلاعات از طریق تبدیل حروف به پالس و جریان الکتریکی فضای ارتباطی، وابسته به الفبا و زبان های رایج بشری بود و ارتباطات یا به شکل رودر رو و یا از راه ارسال نوشتار به فواصل دور و نزدیک صورت میپذیرفت. پس از در انقیاد گرفتن الکتریسیته بشر توانست تا اطلاعات خود را در هر لحظه و به هر تعداد، به نقاط مختلفی از جهان ارسال نماید. از آن پس زبانها و فرمهای نوشتاری تازهتری برای ایجاد ارتباطات جایگزین حروف الفبایی گذشته شدند؛ مثال بارز این امر کاربرد حرف e به عنوان شاخصه فضای ارتباطات الکترونیک و دیجیتال است. امروزه امتزاج زبان و الکتریسیته، و اتحاد بیشینه پیچیدگی با بیشینه سرعت در ارتباطات دیجیتالی، سنتهای مدنی پیشین را تا حد زیادی دستخوش تغییر کرده است. اکنون در بخش بزرگی از کره خاکی برای آنکه فردی بتواند عضوی از اجتماعی خاص محسوب شود، عضویت و بودن در فضای مجازی آن اجتماع، ضروری و در موارد بسیاری مهم تر از بودن در مکان واقعی فیزیکی است؛ جایزهای که آقاخان در جشن فارغ التحصیلی سال 1111 دانشگاه ام. آی. تی 1 دریافت کرد مصداق بارزی بر این مدعاست. در این مراسم او به جای جایزه سنتی یعنی کسب رتبه افتخاری برای عضویت در ام. آی. تی یک لپ تاپ و یک نشانی الکترونیکی در شبکه ام. آی. تی را دریافت نمود. در عصر رنسانس، ویتروین من 2 لئوناردو داوینچی به نوعی بیانگر اصول طراحی معماری آن دوره و ارتباط کالبد انسان با فضای معماری پیرامونش بود؛ معماری نرینهای که بر پایه آرمانهای هندسه اقلیدسی یعنی خلوص، سادگی و ایستایی شکل گرفت. در دوران باروک، مرد مبنای داوینچی جای خود را به معیار تازهتری یعنی آپولو و دختر 3 اثر جووانی برنینی داد و به این ترتیب حرکت و پویایی پیکرهها در هر سه بردار فضایی که نشانگر احساسات پویای انسانی نیز بود ملاک طراحی و آفرینش در حوزههای مختلف هنر و معماری شد و ارتباط انسان با معماری رنگی تازهتر یافت. امروزه، یعنی در عصر فضای سایبر، رابطه میان کالبد انسانی و معماری به گونهای دیگر است؛ ارتباطی که نه مبتنی بر هندسه اقلیدسی رنسانسی و نه استوار بر رابطه سینوسی باروک میباشد؛ به واقع اینک آمیزهای از هر دو، در قالب مرد چمن زن 4 استفن هاوکینگ تبلور یافته است؛ یعنی فضا و معماری تازهای میان واقعیت و مجاز. به عبارت دیگر در این عصر، ارواح دیجیتالی انسانها همواره میان دو جهانواقعی و مجازی در حال زندگی، حرکت و پویشاند. در این جهان تازه، معماران و شهرسازان در تلاشند تا سه فضای فیزیکی، ذهنی و سایبر را به مثابه مجموعه واحدی از بدن و گستره الکترونیکی آن با یکدیگر پیوند دهند، از همین روی نیز یکی از جذاب ترین پرسش های آغاز هزاره جدید، نحوه ارتباط فضای فیزیکی و مجازی با یکدیگر است. آنچه که در این نوشتار بدان پرداخته شده است، بازبینی معماری و شهرسازی بر پایه دیدگاههایی چون انقلاب ارتباطات دیجیتال، روند ریزسازی قطعات الکترونیک، بازآرایی بیتها، و چیرگی نرمافزار بر ماده است. اما، به واقع چه الزامی برای این بازبینی وجود دارد؟

Keywords:

تکنولوژی سایبر , فضای مجازی , فضای فیزیکی