لیلی نجمی پور - کارشناس ارشد معماری
شادی جلیلی بهابادی - کارشناس ارشد معماری

جهان قرن بیست و یکم جهانی است که در آن هیچ فرد یا جامعه ای نمی تواند حصاری دور خود کشیده و از آن دوری گزیند، به عبارت دیگر، خویشتن هرجامعه و هر گروه اجتماع در ارتباط با کلیت های فراگیر در جهان معنا و مفهوم می یابد. هویتها، ایدهها، اندیشهها و هنرها، همگی از دایره بسته مرزهای سنتیجغرافیایی خارج شده و در گستره ای به وسعت جهان ظهورمی یابند لذا خواه ناخواه جهانی شدن بصورت یک پروسه اجتناب ناپذیر دامن گیر تمام جهانمیشود و این دغدغه رابرای اندیشمندان ایجاد میکند که چگونه میتوان در چارچوب این فرایند، ارزشها و هویت ملی راحفظ نمود تا فرهنگهای بومی ضمنتاثیرپذیری ازبرخی خصوصیات فرهنگ جهانی، عناصرهویتی خودراحفظ کنند. در این راستا با دو مقوله جهانیسازی و جهانیشدن مواجه هستیم که در مقاله حاضر، جهانیشدن به عنوان پروسهای تکاملی، وجه رویکرد ما میباشد در مقابل جهانیسازی که بیشتر جنبه استعماری و اضمحلالی دارد. بررسی تجربه جهانیشدن در بین کشورهای مختلف جهان نشان میدهد که به دلایل گوناگون قاره آسیا با چالش اصلی چگونگی مدیریت بر مفهوم رایججهانیشدن، کار کردن با آن، بهره بردن از آن و تأثیرگذاری برآن به شکلی متعادل و با حداقل آثارمخرب، مواجه است. در این بین کشور ما ایران به لحاظپیشینه فرهنگی و تاریخی خود در منطقه حایز اهمیت ویژه ای می باشد و در جریان تاریخ چندین هزار ساله خود در مواجهه با فرهنگها و حتی گاهی تهاجمات سایر تمدنها مکرراً اندیشه هایی را ازبیرون گرفته و با مکانیسم خاص به اندیشه درونی تبدیل کرده است ولی هرگز آن چه را که گرفته به شکل خام و دست نخورده استفاده نکرده بلکه سعی درتغییر آن در جهت استفاده بهتر و در تطابق بیشتر با بوم خویش نموده است.در این مقاله با بررسی سیر تاریخی جهانی شدن بخصوص بر شهر، جامعه شهری، شهرسازی و معماری خواهیم دانست که گستره معماری معاصر در سیلان میان مفاهیم جهان شمول و محلی، آشنا و غریب و فرم و معنی در تلاطم بوده و در پی شناخت جایگاه هایی برای بروز خلاقیت میباشد. همچنین با مطالعه نمونه های موردی در این خصوص، به رویکردهای مختلف مواجهه با این چالش در ایران و جهان پرداخته و دیدگاهها و راهکارهای بهینه در این خصوص ارائه می گردد

جهانی شدن، معماری بومی، معماری جهانی، فرهنگ محلی