فرزانه عربلو - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی معماری، شبستر، ایران.
علی دشتی شفیعی - دکتری، استادیار و هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی معماری، شبستر، ایران.
سهیلا حمیدزاده خیاوی - دکتری، مربی و هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی شهرسازی، شبستر، ایران.

در پایان قرن نوزدهم با توسعه صنعت، روند مکانیزه شدن شدت گرفت و نظام اجتماعی کار و اشتغالات روزمره صورت سازمان یافته ای به خودگرفت، در این زمان اکثر کارهای سخت توسط ماشین انجام می شد و در نتیجه افراد فرصت بیشتری نسبت به گذشته یافتند و توانستند به فعالیت هایاختیاری خود که اوقات فراغت نامیده می شد، بپردازند. این در حالی است که، جمعیت جهان در حال سالخورده شدن است، برنامه ریزی برای این امر درکشورهای توسعه یافته انجام شده است ولی کشورهای در حال توسعه، از جمله ایران برای رفاه سالمندان و آینده آنها که بیشترن اوقات فراغت در بینافراد جامعه را به خود اختصاص داده اند، چاره ای نیندیشیده اند. سالمندان به عنوان مهمترین بخش جامعه، با بیشترین وقت فراغت نیاز مبرم به برنامه ریزی دقیق جهت گذران اوقات فراغت دارند، قسمت عمده یاز این اوقات در بعد فضاها و مکان ها به ویژه فضاهای عمومی شهر انجام می گیرد، به عبارتی فضای شهری جزئی از یک شهر است که به عنوان عرصه عمومی، تجلی گاه فعالیت های شهری هستند، و فضاهای شهری جزئی ازفضاهای عمومی محسوب می شوند که عموم شهروندان بدون نیاز به کنترل و... حق ورود و حضور در آنان را دارند، در واقع فضاهایی هستند برای آشنا شدن و همزیستی. لذا پیش از هر برنامه ریزی جهت فراغت سالمندان به دستآوردن شناخت از ویژگی های فضاهای عمومی شهری ما را هر چه بیشتر به این مهم نزدیکتر می نماید، زیرا گذران اوقات فراغت مانند هر فعالیت فردی واجتماعی به محیط کالبدی که قابلیت بر طرف کردن نیازهای فعالیتی و روانی آن را داشته باشد نیاز دارد در این میان فضاهای باز و با کیفیت شهری می توانند بسیاری از نیازهای اوقات فراغت را برآورده سازند. با این هدف مقاله حاضر سعی به بررسی تاثیر فضاهای شهری معاصر بر گذران اوقات فراغت سالمندان دارد واز سویی تلاش می کند تا راهکارهایی را جهت بهبود فضاهای شهری برای استفاده بهینه ی قشر سالمند از این فضاها ارائه نماید

فضاهای شهری ؛ فضاهای عمومی ؛ اوقات فراغت ؛ سالمندان