فاطمه تقوایی - دکتری تاریخ ایران اسلامی، کارشناس پژوه شسرای خوارزمی پاکدشت
منیره زیدی نظری - کارشناس پژوهش سرای خوارزمی پاکدشت
منیژه عظیمی - کارشناس پژوه شسرای خوارزمی پاکدشت

اگرچه درسالهای نخستین هجوم مغولان بسیاری ازعناصر وشاخصه های فرهنگی ایران درمعرض انهدام قرارگرفتند ولی مدتی بعد شاهد نوعی بازتولیدفرهنگی دراین دوران هستیم. حمایت مادی ومعنوی ازدانشمندان وپژوهشگران و به وجودآمدن مراکز بزرگ علمی ازجمله رصدخانه ها درپوشش نهادهایبزرگ وقفی اسباب این مهم رافراهم میکرد. هلاکو مراغه را به پایتختی انتخاب کرد و با هدایت خواجه نصیرالدین طوسی رص دخان هی مراغه را که باید قدی مترین بنای دوره ی ایلخانی دانست بنیاد نهاد. مسئله تحقیق حاضرچگونگی رشد وتوسعه فرهنگ ایرانی ازطریق نهاد وقف ونقش خواجه نصیرالدین طوسی دراین رابطهاست. نگارنده با استفاده از روش تاریخی با رویکرد توصیفی وتحلیلی، به بررسی منابع واطلاعات موجود پرداخته وحتی الامکان سعی نموده است منابع تحقیقیوپژوهشهای صورت گرفته را با منابع اصلی مقایسه نموده ودر صورت وجود اختلاف به بررسی ونقدآنها بپردازد. گذشته از معرفی حوزه علمی نصیریه، یافته های دیگر این پژوهش بر تولیدات علمی آن تاکید دارد. این پژوهش مشخص مینماید که خواجه نصیر که ریاست اوقاف رابرعهده داشت با حمایتهای مالی ومعنوی خویش فرهنگ ایران را رواج داد که منجربه تولید آثار علمی وهنری وادبی بسیاری شد. در این میان تعامل میان حاکمیت ومردم وشرایط مناسب فراهم شده توسط آنان نیز زمینه را برای رشد وشکوفایی فرهنگ ایرانی ایجاد کرد

نهاد وقف، خواجه نصیرالدین طوسی، فرهنگ ایرانی